Στους δύο πρωτοπόρους ερευνητές Καταλίν Καρικό (Katalin Karikó) και τον Ντριου Γουάισμαν (Drew Weissman) απονεμήθηκε το Νόμπελ Ιατρικής 2023 για τις ανακαλύψεις που επέτρεψαν την ανάπτυξη εμβολίων mRNA κατά του Covid-19. Τα νέα αυτά εμβόλια έχουν χορηγηθεί περισσότερες από 13 δισεκατομμύρια φορές, έχουν σώσει εκατομμύρια ζωές και έχουν αποτρέψει εκατομμύρια περιπτώσεις σοβαρών κρουσμάτων, δήλωσε η επιτροπή Νόμπελ.
Η έρευνα των δύο επιστημόνων επέτρεψε την παραγωγή ισχυρών εμβολίων κατά του Covid-19 σε λιγότερο από ένα χρόνο, αποτρέποντας δεκάδες εκατομμύρια θανάτους και βοηθώντας τον κόσμο να ανακάμψει από τη χειρότερη πανδημία του αιώνα. Η τεχνολογία mRNA που ανέπτυξαν οι δύο ερευνητές και χρησιμοποιήθηκε στα εμβόλια κατά του Covid-19, έθεσε τα θεμέλια για την ανάπτυξη νέων εμβολίων κατά μια σειρά ασθενειών όπως ο καρκίνος. Σήμερα οι επιστήμονες αναπτύσσουν εμβόλια mRNA για μια σειρά άλλων ασθενειών, όπως η γρίπη, ο HIV, η ελονοσία και ο ιός Ζίκα.
«Η ανακάλυψη αυτή άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για την ιατρική», δήλωσε η Κιανγκ Παν Χάμαρστρομ, ανοσολόγος στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Στοκχόλμης και μέλος της επιτροπής Νόμπελ, σε συνέντευξη Τύπου μετά την ανακοίνωση του βραβείου. «Η επένδυση στη μακροπρόθεσμη βασική έρευνα είναι πολύ σημαντική», τόνισε.
Η Καρικό είναι η 13η γυναίκα που βραβεύεται με το Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής από το 1901 και η πρώτη από το 2015. Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν ένα μικρό κλάσμα του συνόλου των 227 ατόμων που έχουν βραβευτεί, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στον τομέα της επιστήμης και των επιστημονικών βραβείων. Για χρόνια, η Δρ. Καρικό δεν είχε ούτε χρηματοδότηση ούτε μόνιμη ακαδημαϊκή θέση. Συνέχιζε την έρευνά της μέσω συνεργασιών με άλλους επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Αναγκάστηκε να αποσυρθεί από το πανεπιστήμιο πριν από μια δεκαετία και σήμερα σχεδιάζει να ιδρύσει μια εταιρεία με την κόρη της, Σούζαν Φράντσια, η οποία έχει κερδίσει δύο ολυμπιακά μετάλλια στην κωπηλασία με την εθνική ομάδα των ΗΠΑ.
- Advertisement -
«Ας ελπίσουμε ότι αυτό το βραβείο θα εμπνεύσει τις γυναίκες και τους μετανάστες και όλους τους νέους να επιμείνουν και να είναι ανθεκτικοί. Αυτό ελπίζω», δήλωσε στο Nature.
«Πρόκειται για μια επανάσταση που ξεκίνησε από την πανδημία Covid-19», δήλωσε ο Ρέιν Βέρμπεκε, ερευνητής εμβολίων mRNA στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης στο Βέλγιο. Ο ερευνητής πρόσθεσε ότι η συμβολή των δυο ερευνητών ήταν ουσιαστική για την επιτυχία των εμβολίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά και πέραν αυτής.
«Αυτό που βλέπουμε να χρησιμοποιείται σήμερα δεν είναι αυτό που θα χρησιμοποιηθεί στο μέλλον», δήλωσε ο Βέρμπεκε. «Βρισκόμαστε στην αρχή μιας επανάστασης του RNA», τόνισε.
(Mark Makela / Getty Images via AFP)
ΗιστορίατωνεμβολίωνmRNA
Η Καρικό και ο Βάισμαν γνωρίστηκαν τυχαία στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια το 1998. Η Δρ. Καρικό, κόρη κρεοπώλη, είχε μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Ουγγαρία δύο δεκαετίες νωρίτερα και μελετούσε το mRNA, το οποίο παρέχει οδηγίες στα κύτταρα για την παραγωγή πρωτεϊνών. Αψηφώντας τη θεωρία ότι το mRNA ήταν κλινικά άχρηστο, η ερευνήτρια πίστευε ότι θα ωθούσε τις ιατρικές καινοτομίες. Για δεκαετίες, ωστόσο, τα εμβόλια mRNA θεωρούνταν χαμένη υπόθεση, επειδή η έγχυση του mRNA στον οργανισμό προκαλούσε φλεγμονώδη αντίδραση που το κατέστρεφε αμέσως.
Εκείνη την εποχή, ο Δρ. Βάισμαν, οποίος προσπαθούσε επί χρόνια να αναπτύξει μια θεραπεία για το AIDS, αναρωτήθηκε θα μπορούσε να συνεργαστεί με την δρα Καρικό στην ανάπτυξη ενός εμβολίου κατά του ιού H.I.V. Ήταν μια περιθωριακή ιδέα που φαινόταν απίθανο να λειτουργήσει για αυτό και έλαβαν ελάχιστα χρήματα για την έρευνά τους.
«Είδαμε τις δυνατότητες και δεν ήμασταν διατεθειμένοι να τα παρατήσουμε», δήλωσε ο Δρ. Γουάισμαν.
Ακολούθησαν αμέτρητα πειράματα τα οποία απέτυχαν. Οι δυο ερευνητές αντιμετώπισαν ένα σωρό εμπόδια. Το πρόβλημα ήταν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ερμηνεύει το mRNA ως παθογόνο εισβολέα και του επιτίθεται. Στην πορεία ανακάλυψαν ότι τα κύτταρα προστατεύουν το δικό τους mRNA με μια συγκεκριμένη χημική τροποποίηση. Έτσι δοκίμασαν να αναπαράγουν στο εργαστήριο την τροποποίηση και διαπίστωσαν πως το mRNA απορροφήθηκε από τα κύτταρα χωρίς να προκληθεί φλεγμονώδης αντίδραση.
Στην αρχή, η επιστημονική κοινότητα δεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτή τη νέα προσέγγιση στα εμβόλια. Η μελέτη των Καρικό και Γουάισμαν, που δημοσιεύθηκε το 2005, απορρίφθηκε από τα περιοδικά «Nature» και «Science». Η μελέτη τους τελικά δημοσιεύθηκε από το επιστημονικό περιοδικό «Immunity».
Ωστόσο δύο εταιρείες βιοτεχνολογίας έδειξαν ενδιαφέρον, η Moderna (ΗΠΑ) και η BioNTech (Γερμανία). Οι δυο εταιρείες μελέτησαν τη χρήση εμβολίων mRNA για τη γρίπη, τον κυτταρομεγαλοϊό και άλλες ασθένειες. Κανένα από αυτά δεν βγήκε από τις κλινικές δοκιμές για χρόνια.
Έπειτα ήρθε ο κορονοϊός. Σχεδόν άμεσα, η έρευνα των δυο επιστημόνων συνδυάστηκε με άλλες μελέτες για την ανάπτυξη των εμβολίων. Αυτό περιλάμβανε έρευνα που έγινε στον Καναδά και επέτρεψε την ασφαλή μεταφορά εύθραυστων μορίων mRNA σε ανθρώπινα κύτταρα, καθώς και μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες που έδειξαν το δρόμο προς τη σταθεροποίηση της πρωτεΐνης ακίδας που χρησιμοποιούν οι κορονοϊοί για να εισβάλλουν στα κύτταρα.
Μέχρι τα τέλη του 2020, σε λιγότερο από ένα χρόνο μετά την έναρξη μιας πανδημίας που θα σκότωνε τελικά τουλάχιστον επτά εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, οι ρυθμιστικές αρχές είχαν εγκρίνει τα εμβόλια της Moderna και της BioNTech, η οποία συνεργάστηκε με την Pfizer.
Περίπου 400 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Pfizer-BioNTech και 250 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Moderna έχουν χορηγηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκατοντάδες εκατομμύρια ακόμη έχουν χορηγηθεί σε όλο τον κόσμο. Η χρήση του mRNA επέτρεψε την επικαιροποίηση και των δύο εμβολίων έναντι νέων παραλλαγών.
Σε συνέντευξή της, η Δρ. Καρικό είπε ότι κάθε Οκτώβριο η μητέρα της συνήθιζε να της λέει: «Θα βάλω ραδιόφωνο μήπως ακούσω ότι πήρες το βραβείο Νόμπελ». Η ερευνήτρια της απαντούσε: «Μαμά, ξέρεις, δεν παίρνω ποτέ ούτε καν υποτροφία».
Τελικά η υπομονή και κυρίως η επιμονή αντάμειψε τους δύο ερευνητές.
www.ertnews.gr
