Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τις δυνατότητες να αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέρουμε με τρόπους που δεν έχουμε ακόμα φανταστεί. Όμως οι μεγάλες δυνατότητες συνοδεύονται και από μεγάλες ευθύνες και ρίσκα. Από τις θέσεις εργασίας που μπορούν να χαθούν και πρέπει να αναζητηθεί ο τρόπος ώστε να αναπληρώσουμε μέχρι έναν κόσμο δύο ταχυτήτων.

Το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης βρίσκεται στα χέρια μας και από εμάς εξαρτάται να φτιάξουμε έναν κόσμο καλύτερο για όλους και όχι για λίγους.

Ζούμε σε μια εποχή όπου οι μηχανές γίνονται εξυπνότερες κάθε μέρα που περνάει. Μπορούν να αναγνωρίζουν πρόσωπα, να μεταφράζουν, να παίζουν παιχνίδια, ακόμα και να οδηγούν αυτοκίνητα. Όλα αυτά γίνονται με τη βοήθεια μιας τεχνολογίας που ονομάζεται τεχνητή νοημοσύνη που αντλώντας δεδομένα μπορεί να παίρνει αποφάσεις στηριζόμενη σε αυτά ακριβώς τα δεδομένα.

Το τι ακριβώς είναι όμως η τεχνητή νοημοσύνη αποκωδικοποίησε η εκπομπή της ΕΡΤ «Επίλογος» με τον Απόστολο Μαγγηριάδη.

- Advertisement -

Στον πυρήνα της, η τεχνητή νοημοσύνη έχει να κάνει με την κατασκευή προγραμμάτων που μπορούν να εκτελούν εργασίες που συνήθως απαιτούν ανθρώπινη νοημοσύνη, όπως η αναγνώριση αντικειμένων, η κατανόηση της γλώσσας ή η επίλυση σύνθετων προβλημάτων. Και το κλειδί για τη δύναμη της βρίσκεται στην ικανότητά της να μαθαίνει από τεράστιες ποσότητες δεδομένων, χρησιμοποιώντας αλγόριθμους που μπορούν να ανιχνεύσουν μοτίβα και να κάνουν προβλέψεις με βάση αυτά τα μοτίβα.

Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται πιο διαδεδομένη, αρχίζει να μεταμορφώνει πολλές πτυχές της ζωής μας, από τον τρόπο που εργαζόμαστε και επικοινωνούμε μέχρι τον τρόπο που ψωνίζουμε και ταξιδεύουμε. Αλλά εγείρει επίσης ορισμένα σημαντικά ερωτήματα και προκλήσεις.

Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ηθικά και υπεύθυνα; Τι αντίκτυπο θα έχει η τεχνητή νοημοσύνη στις θέσεις εργασίας και την οικονομία; Και ίσως το πιο σημαντικό, τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος σε έναν κόσμο όπου οι μηχανές μπορούν να κάνουν τόσα πολλά;

«Στην αρχή άρχισα να το χρησιμοποιώ για πλάκα γιατί μου το είπε ένας φίλος μου και αυτός πληροφορική και μπαίνω να δω και απλά του έκανα ερωτήσεις για να δω πώς απαντάει και πιο πολύ για αστείο. Μετά όμως είδα, άρχισα, άρχισε να μην είναι πια αστείο και να απαντάει πάρα πολύ καλά και πάρα πολύ σοβαρά. Τώρα διάβαζα για τα μαθηματικά στη σχολή και μπορεί να σου απαντήσει πάρα πολλά. Μπορεί να σου λύσει ένα πρόβλημα, του βάζεις ένα πρόβλημα και το σημαντικό είναι το γράφεις σε φυσική γλώσσα, γιατί υπάρχουν και άλλα φυσικά σάιτ που μπορείς να βάλεις ένα μαθηματικό πρόβλημα με συγκεκριμένα δεδομένα να τα γράψεις όπως ακριβώς αυτό θέλει και να σου λύσει. Το θέμα εδώ είναι όμως ότι μπορεί να το γράψεις σε φυσική γλώσσα, όπως στο γράφει το τετράδιο» αναφέρει ο 19χρονος Ιάσονας, φοιτητής Πληροφορικής για τις δυνατότητες του νέου γλωσσικού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης, ChatGPT.

«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η προσπάθεια του να φτιάξουμε μηχανές οι οποίες να συμπεριφέρονται περίπου όπως η ανθρώπινη φυσική νοημοσύνη, δηλαδή να καταλαβαίνουν τον κόσμο και να πλοηγούνται, να αλληλεπιδρούν με τον κόσμο με έναν λογικό τρόπο. Αν καθίσεις και το σκεφτείς λίγο πιο βαθιά, προσωπικά θεωρώ ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι η απόκριση την οποία έχει η ανθρωπότητα στην πολυπλοκότητα του κόσμου. Ο κόσμος είναι πολύπλοκος και γίνεται όλο και πιο πολύπλοκος. Το γιατί έχουμε αυξημένη πολυπλοκότητα αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον φιλοσοφικό και κοινωνικό ερώτημα» αναφέρει ο καθηγητής Ιωάννης Πήτας, διευθυντής του εργαστηρίου τεχνητής νοημοσύνης και ανάλυσης πληροφοριών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.

Τον Ιανουάριο του 2022 ιδρύθηκε στην Ελλάδα το ινστιτούτο Αρχιμήδης. Η ιδέα γεννήθηκε από τρεις κορυφαίους καθηγητές: Τον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη από το MIT, τον Χρήστο Παπαδημητρίου από το Κολούμπια και τον Τίμο Σελλή από το ΕΜΠ.

Το όραμα ήταν να δημιουργηθεί ένας ερευνητικός κόμβος πάνω στην επιστήμη της τεχνητής νοημοσύνης ώστε να μπορεί και η Ελλάδα να προσκλύσει ταλέντα και να μην είναι ένας απλός παρατηρητής της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο Τίμος Σελλής, καθηγητής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου εξηγεί στν ΕΡΤ ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι κάτι καινούργιο όπως πολλοί νομίζουμε, σημειώνοντας:

«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένας τομέας ο οποίος ξεκίνησε από πολύ παλιά. Πολύς κόσμος δεν ξέρει ότι την πρώτη φορά που αναφέρθηκε ο όρος τεχνητή νοημοσύνη ήταν το 1955 από έναν πολύ γνωστό Αμερικανό καθηγητή, τον Μακάρθι και αυτό που ήταν τότε το όνειρο πολλών ανθρώπων ήταν αν μπορούμε να δημιουργήσουμε τεχνολογία που θα βοηθήσει τον άνθρωπο σε διάφορες λειτουργίες του, οι οποίες φθάνουν ακόμα και στο πώς σκέφτεται ο άνθρωπος, ακόμα και στο πώς βλέπει, πώς ακούει. Αυτό που ίσως έχει ακούσει ο πιο πολύς κόσμος είναι τα αυτοκινούμενα οχήματα. Θα μου πείτε και τι υποκαθιστά αυτό; Υποκαθιστά ας πούμε τη δεξιότητα ενός ανθρώπου να οδηγεί ένα αυτοκίνητο με ότι αυτό συνεπάγεται. Πρέπει να βλέπεις, πρέπει να ακούς. Πρέπει να ξεχωρίζεις τους ανθρώπους από άλλα αντικείμενα και ούτω καθεξής. Οι πιο μεγάλες εφαρμογές είναι αυτό που λέμε στη μηχανική μάθηση. Μηχανική μάθηση σημαίνει μπορώ να μάθω από την εμπειρία; Μπορώ να πάρω εκατομμύρια αξονικές, εκατομμύρια ακτινογραφίες και την επόμενη φορά που θα με ρωτήσει κάποιος αν εντοπίζουμε εδώ μια σκιά ή εντοπίζουμε ένα πρόβλημα, τι είναι; Αυτό δεν θα υποκαταστήσει ποτέ τον άνθρωπο. Αυτή η τεχνολογία δεν δημιουργείται για να υποκαταστήσει τον άνθρωπο. Δημιουργείται για να βοηθήσει τον άνθρωπο. Γιατί; Γιατί ένας γιατρός με την εμπειρία του έχει δει μερικές δεκάδες κατά κάποιο τρόπο ακτινογραφιών, ίσως εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες. Ναι, αλλά άμα είναι ένα εκατομμύριο ακτινογραφίες έχει διαφορά και άμα είναι ακτινογραφίες από όλο τον κόσμο που μοιράζονται οι ερευνητές μεταξύ τους ακόμα μεγαλύτερη διαφορά.

(…) Υπάρχει αυτός ο μύθος ότι η τεχνητή νοημοσύνη φαντάζει σαν μία πανάκεια αυτή τη στιγμή. Θα λύσει τα προβλήματά μας. Βλέπουμε αυτές τις μέρες να υπάρχει αυτή η συζήτηση γύρω από το chatgpt. Πολύς κόσμος θεωρεί ότι το chatgpt έχει τη σοφία όλου του κόσμου. Δηλαδή μπορώ να ρωτήσω το οτιδήποτε και να μου απαντήσει. Ναι, ισχύει αυτό. Έχει μέσα τόσα πολλά δεδομένα που μπορεί να απαντήσει οποιαδήποτε ερώτηση σχεδόν του βάλεις. Αυτό το οποίο όμως είναι σαφές είναι ότι αυτή η τεχνολογία υπήρχε και παλαιότερα. Ποια είναι η διαφορά τώρα; Είναι αυτό που έλεγα πριν. Τώρα μπορώ να βάλω πολύ περισσότερα δεδομένα σε πολύ πιο ισχυρούς υπολογιστές να τα συνθέσουν».

Ο Νίκος Δρανδάκης, ένας άνθρωπος που με τη βοήθεια εξελιγμένων τεχνολογιών κατάφερε να δημιουργήσει μαζί με τους συνεργάτες του πριν μερικά χρόνια ίσως την πιο επιτυχημένη ελληνική start-up εταιρεία, την Taxi Beat, αναφορικά με την «επέλαση» αυτή της τεχνητής νοημοσύνης, επισήμανε μεταξύ άλλων στην εκπομπή:

«Aπό μια μεριά η περαιτέρω ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης θα μειώσει την ανάγκη των ανθρώπων να βάζουν αυτό που λέμε τον μόχθο για να παράγουν ένα προϊόν, είτε πνευματικό προϊόν είτε φυσικό προϊόν. Και άρα θα έχουμε όλοι οι άνθρωποι τη δυνατότητα να αποκτούμε αυτά τα προϊόντα πολύ φθηνότερα σε πολύ χαμηλότερο κόστος. Από την άλλη όμως, μπορεί να δημιουργήσει έλλειψη θέσεων εργασίας και είναι πολύ μεγάλη η συζήτηση που γίνεται παγκόσμια για το πώς θα αντικαταστήσουμε αυτές τις θέσεις εργασίας με νέες, οι οποίες είναι πιο κοντά στις ανάγκες που θα υπάρχουν τότε.

(…) Υπάρχουν πάρα πολλοί κίνδυνοι που έχουν να κάνουν και με την τεχνητή νοημοσύνη, όπως και παλιότερα με τεχνολογία. Πρώτα απ όλα, κλασικό παράδειγμα τεχνολογίας που πρέπει πάντα να φοβόμαστε είναι η πυρηνική ενέργεια, μία καταπληκτική τεχνολογία, παρόλα αυτά έχουμε και τους κινδύνους από την πυρηνική ενέργεια που ο ίδιος ο άνθρωπος δημιουργεί.

Και η τεχνητή νοημοσύνη πολλοί επισημαίνουν ότι έχει τεράστιους κινδύνους για την ανθρωπότητα. Μπορεί να κάνει takeover που λέμε το ανθρώπινο είδος και γενικά πιστεύω ότι για το 80 ή 90% των πραγμάτων που θα μας προσφέρει η τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη, το ανθρώπινο είδος θα ωφεληθεί απίστευτα και θα δημιουργηθεί τεράστιος πλούτος για όλους τους πολίτες, όχι μόνο για λίγους. Υπάρχει ένα 10 με 20%, το οποίο όμως μπορεί να είναι πολύ καταλυτικό.

Τα ίδια ερωτήματα τέθηκαν στην εκπομπή και στον αμερικανό καθηγητή Ρόμπερτ Κάπλαν, ένας από τους πιο επιδραστικούς συγγραφείς της εποχής μας, ο οποίος έχει καταλάβει πολύ σημαντικές θέσεις σε πολιτικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς θεσμούς των ΗΠΑ.

Πηγή: ΕΡΤ