Το ντοκιμαντέρ «Ξεριζωμένοι» πραγματεύεται μαρτυρίες ανθρώπων που, ως παιδιά, ξεριζώθηκαν από το φυσικό τους περιβάλλον σε διαφορετικές χώρες και σε διαφορετικές εποχές, από το 1940 έως το 2021.
Επτά ιστορίες ξεριζωμών. Επτά εξομολογήσεις. Ένα ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο της ανελέητης πολιτικής… Από τον ελληνικό εμφύλιο μέχρι τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, από τα χρόνια του Φράνκο μέχρι τα χρόνια του Covid 19, από το γαλλικό νησί Ρεϋνιόν στον Ινδικό Ωκεανό μέχρι τη Σιβηρία, πολλά παιδιά ξεριζώθηκαν βίαια από το φυσικό τους περιβάλλον για πολιτικούς λόγους. Μέσα από τις μαρτυρίες τους, αναδύονται τρομερές και συχνά άγνωστες πτυχές της ιστορίας.
Δείτε το τρέιλερ της ταινίας:
Η σκηνοθέτης Ελένη Αλεξανδράκη μας μίλησε για την έμπνευση του ντοκιμαντέρ, τις δυσκολίες της κινηματογράφησης και τους πρωταγωνιστές των ιστοριών.
- Advertisement -
Ποια ήταν η έμπνευσή σας για το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ; Τι σας οδήγησε να επιλέξετε το συγκεκριμένο θέμα;
Είναι πολλά χρόνια που ετοιμάζω μια ταινία μυθοπλασίας ελεύθερη διασκευή του βιβλίου ΘΟΛΟΣ ΒΥΘΟΣ του Γιάννη Ατζακά, που μεγάλωσε ως παιδί στις λεγόμενες παιδοπόλεις της Φρειδερίκης. Ερευνώντας το θέμα για αυτή την ταινία ανακάλυψα ότι παγκοσμίως υπήρχαν αντίστοιχες ιστορίες εγκλεισμών, ξεριζωμών και εκμετάλλευσης παιδιών για να εξυπηρετηθούν πολιτικές σκοπιμότητες. Το ότι αυτό το φαινόμενο ήταν και είναι τόσο συχνό και τόσο εξαπλωμένο παντού με συγκλόνισε και με έκανε να σκεφτώ μέσα στην πανδημία να κάνω αυτό το ντοκιμαντέρ με μαρτυρίες ανθρώπων από διάφορα μέρη του κόσμου που ξεριζώθηκαν βιαίως στην παιδική τους ηλικία.
Πώς έγινε η επιλογή των ηρώων; Με ποια κριτήρια και ποια σειρά επελέγησαν οι ιστορίες και πώς αλληλοδιαπλέκονται στην αφήγηση;
Mε τον Jonathan Arnoult ήρθαμε σε επαφή με οργανώσεις, ενώσεις, σωματεία που έχουν δημιουργηθεί για να στηρίξουν αυτά τα παιδιά και για να επιτύχουν την δικαίωση τους. Έτσι γνωρίσαμε διάφορα πρόσωπα για να καταλήξουμε στο τέλος σε αυτά που έκαναν περισσότερο την καρδιά μας να χτυπά. Αυτά τα παιδιά έχουν όλα μια κοινή μοίρα όσο κι αν είναι διαφορετικές οι συνθήκες που βίωσαν. Ως εκ τούτου υπάρχουν πολλά σημεία τομής ανάμεσα στις ιστορίες τους. Αυτά χρησιμοποίησα για να πλέξω την «κοτσίδα» που αποτελεί την ταινία.
Πόσο εύκολο ήταν να σας μιλήσουν για το βίωμά τους και πώς διαχειριστήκατε κι εσείς κάποιες έντονες συναισθηματικά καταστάσεις;
Η ανταλλαγή μας ήταν συναισθηματική. Τους μιλήσαμε για δικά μας βιώματα και μας μίλησαν για τα δικά τους. Δημιουργήθηκε εμπιστοσύνη μεταξύ μας και βλέπανε ότι δεν είμαστε δημοσιογράφοι, ρεπόρτερ, ή θρασείς άνθρωποι που θέλουν να αρπάξουν αυτό που δεν τους ανήκει. Μας πρόσφεραν απλόχερα τα κομμάτια της ζωής τους γιατί θέλουν να ακουστούν οι ιστορίες τους για να βρουν δικαίωση και να διορθωθεί η αδικία. Χωρίς να μας μιλούν με ύφος καταγγελτικό. Αντίθετα μας μίλησαν με γλυκύτητα και ειλικρίνεια.
Είχατε και άλλες ανάλογες αφηγήσεις που απλώς δεν μπήκαν στην ταινία;
Εκτός από τον Γιάννη Ατζακά που ήταν δοσμένος από την αρχή αφού ήταν και η πηγή της έμπνευσης, για να φτάσουμε στο γύρισμα γνωρίσαμε και άλλους ανθρώπους πριν καταλήξουμε στους υπόλοιπους έξι. Μας είπαν κι αυτοί τις ιστορίες τους. Όμως ήταν γρήγορα προφανές ποιοι θα ήταν τα εφτά μας πρόσωπα.
Δεδομένου πως η κινηματογράφηση έγινε εν μέσω lockdownοι περισσότερες συνεντεύξεις είναι μέσω zoom. Πόσο σας επηρέασε αυτό στη φόρμα του ντοκιμαντέρ και πώς το συνδέσατε με τις δια ζώσης συνεντεύξεις;
Ήταν ένας περιορισμός που βρίσκεται στην ρίζα της κεντρικής μου ιδέας. Όπως σκέφτηκα να κάνω την ταινία μέσα στο lock down και σε συνάφεια με τον εγκλεισμό μας και τον εγκλεισμό τον παιδιών ειδικότερα, το ότι οι συζητήσεις μου με τους μάρτυρες γίνονται μέσω zoom έχει μια λογική. Από την άλλη έχω επεξεργαστεί έτσι τις εικόνες ώστε να τονίζεται η παρουσία του κομπιούτερ και οι διαδικτυακές αδυναμίες της σύνδεσης, αλλά και να διαφοροποιείται η αισθητική προσέγγιση των προσώπων. Ο υπολογιστής υπάρχει σαφώς αναμεσά μας χωρίς να γίνεται εμπόδιο στην συναισθηματική μας ανταλλαγή. Γι’ αυτό και περνάμε πολύ ομαλά στα ζωντανά πλάνα των δύο νεότερων κοριτσιών που μιλάνε εκ του φυσικού. Μαζί και με τα υλικά αρχείου που μεσολαβούν υπάρχει μια ενιαία ροή αφήγησης που ήταν το ζητούμενο.
Τι σας συνδέει εσάς με καθέναν από τους ήρωες του ντοκιμαντέρ;
Νομίζω ότι κυρίως με συνδέει το πάθος μου, ο θυμός μου και το παράπονο ενάντια στην εξαπάτηση της παιδικής ψυχής. Είναι για μένα το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί σε παιδί και το συγκεκριμένο τραύμα είναι σχεδόν πάντα ανεξίτηλο.
Οι 7 πρωταγωνιστές των ιστοριών «γνωρίστηκαν» ποτέ μεταξύ τους;
Ο Γιάννης Ατζακάς, ο Σήφης Ζαχαριάδης και η Rezwana Sekandari, γνωρίστηκαν στην Θεσσαλονίκη στο φεστιβάλ όπου πρωτοπαίχτηκε η ταινία. Πριν καν δουν την ταινία ένιωσαν πολύ κοντά ο ένας στον άλλον. Επίσης η Rezwana Sekandari και η Μυρτώ Μαντά γνωρίστηκαν διαδικτυακά με τον Jean Philippe Jean Marie, στο τέλος των γυρισμάτων κι ήταν κι αυτό μια όμορφη στιγμή που συμπεριλαμβάνεται μέσα στην ταινία.
Τι προσδοκάτε να νιώσει κάποιος βλέποντας το ντοκιμαντέρ σας;
Έκπληξη για ένα σωρό πράγματα που δεν ήξερε ως τώρα, αγάπη και συμπόνια για τους πρωταγωνιστές, και ικανοποίηση ότι παρακολούθησε επί μιάμιση ώρα μία απρόσμενη ιστορία της εποχής μας, που φαίνεται να είναι και δυστυχώς αιώνια.
Η ταινία έκανε την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης; Πώς νιώσατε βλέποντάς την στη μεγάλη οθόνη μαζί με κοινό και ποια ήταν η αντίδραση του κοινού;
Την απόλαυσα. Είναι συγκινητικό ότι ενώ όλα τα πρόσωπα της ταινίας μιλάνε για τον πόνο τους όλοι τελικά έχουν καταφέρει να ξεφύγουν, να σταθούν στα πόδια τους, να βρουν τη λύση στην ζωή τους. Η ταινία έχει μια αισιοδοξία τελικά. Και νομίζω ότι το κοινό το ένιωσε.
Η ταινία σας βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες από την feelgood entertainment την Πέμπτη 16 Μαρτίου. Με δεδομένο πως είναι σπάνιο να βρίσκουν διανομή ντοκιμαντέρ, θεωρείτε πως υπάρχει κοινό για το ελληνικό ντοκιμαντέρ;
Είμαι σίγουρη πως υπάρχει κοινό για το Ελληνικό ντοκιμαντέρ και η Feelgood προφανώς το ξέρει και το υποστηρίζει και της αξίζει το μπράβο και το ευχαριστώ. Πιστεύω προσωπικά ότι δεν τίθεται θέμα μεταξύ μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ όλα είναι ΤΑΙΝΙΕΣ και όλα πρέπει να παίζονται στο σινεμά. Η αίθουσα είναι ο φυσικός χώρος του κινηματογράφου και αν τον ξεριζώσουμε από κει θα πεθάνει. Θα γίνει κάτι άλλο που δεν είναι σινεμά. Επίσης το ότι οι πλατφόρμες κρατούν τόσο πολύ τον κόσμο στο σπίτι νομίζω ότι εκτός των άλλων είναι μια συνέπεια της πανδημίας και της γενικότερης ανάγκης των κρατών να ελέγχουν τα πάντα ανεξέλεγκτα.
www.ertnews.gr
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Archives – ertnews.gr Read More
