Ρεπορτάζ από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής

Στους λόφους της όμορφης Γένοβα στην Ιταλία βρίσκεται η έδρα του Ιταλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας, γνωστό και ως ΙΙΤ. Η ΕΡΤ κατέγραψε από κοντά το πρωτοποριακό έργο των ερευνητών.

Το ΙΙΤ είναι ένα ερευνητικό κέντρο που ιδρύθηκε το 2003 και του οποίου το έργο βασίζεται στη συνεχή διασταύρωση και ενσωμάτωση των γνώσεων και των τεχνολογιών μεταξύ διαφόρων ερευνητικών τομέων. Εδώ χτυπά η καρδιά της καινοτομίας.

Όπως δήλωσε στα μικρόφωνα της ΕΡΤ ο Γκαμπριέλε Γκαλατέρι ντι Τζενόλα, Πρόεδρος του ερευνητικού ινστιτούτου “στο IIT έχουμε ρομποτική, νευροεπιστήμες, ΄έξυπνα΄ υλικά ή νανοϋλικά, έχουμε επιστήμη των υπολογιστών. Είναι ακριβώς ο συνδυασμός αυτών των διαφόρων δεξιοτήτων που μας επιτρέπει να φανταστούμε πώς να ανταποκριθούμε καλύτερα στις ανάγκες των ανθρώπων, αφού ο βασικός μας στόχος είναι η βιωσιμότητα, δηλαδή η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων, του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε, και έτσι να κάνουμε τον κόσμο μια πιο ευχάριστη πραγματικότητα”.

- Advertisement -

Το ΙΙΤ επικεντρώνει στην έρευνά του τομείς όπως ρομποτική και καινοτόμα υλικά. Οι εφαρμογές, διάφορες – από τη βιο-ιατρική έως και την κυκλική οικονομία.

Παράδειγμα είναι το ρομπότ R1, για το οποίο μας μίλησε ο Μάρκο Ραντάτσο, Επικεφαλής Τεχνικός στο ΙΙΤ.
“Το R1 είναι ένα ρομπότ υπηρεσίας, σχεδιασμένο για να εργάζεται στον ίδιο χώρο με τους ανθρώπους και να βοηθά στην καθημερινότητά μας. Το σκεφτήκαμε για εφαρμογές είτε ξεναγού σε ένα μουσείο ή για να μεταφέρει φάρμακα σε ένα νοσοκομείο, για να κάνει βιντεοεπιτήρηση σε αεροδρόμια ή να είναι σε ρεσεψιόν ξενοδοχείου ή εμπορικού κέντρου”.

Σε παρόμοιο μήκος κύματος οδεύει και η έρευνα του Άρας Αγιουντάνι, Επικεφαλής του Εργαστηρίου για την Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-Ρομπότ, ο οποίος δήλωσε στην ΕΡΤ πως “στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα πολύ λειτουργικό συνεργατικό ρομπότ. Για παράδειγμα αυτό το ρομπότ, που ονομάζεται MOCA, προσπαθούμε να το χρησιμοποιήσουμε σε διάφορες βιομηχανικές εφαρμογές, στην υγειονομική περίθαλψη, ακόμη και στο διάστημα”.

Φέτος το Ινστιτούτο γιορτάζει τα 20 χρόνια ίδρυσής του, με χρηματοδοτήσεις ύψους 575 εκ. ευρώ, σχεδόν 1300 ενεργές πατέντες και περίπου 2.000 άτομα προσωπικό προερχόμενοι από 60 χώρες. Το ΙΙΤ θεωρείται ένα από τα κορυφαία ερευνητικά κέντρα όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στην Υφήλιο και έχει κερδίσει 61 Ευρωπαϊκά πρότζεκτ ERC, από τα πιο ανταγωνιστικά στην ερευνητική σφαίρα.

Πως γεννιέται όμως μια νέα, καινοτόμα ιδέα; Στην έρευνα, καθοριστικό ρόλο έχει ένα διεθνές περιβάλλον, το οποίο συμβάλλει στην ποικιλομορφία, όπως μας εξήγησε ο Επιστημονικός Διευθυντής του ΙΙΤ, Τζόρτζιο Μέτα.

“Μπορούμε να πούμε ότι η διεθνικότητα έχει χρησιμεύσει με δύο τρόπους” δηλώνει ο Μέτα στον Κρίστιαν Μαυρή. “Πρώτον, στην αντιγραφή επιτυχημένων μοντέλων όπου είδαμε ότι στα καλύτερα μέρη του κόσμου όπου γίνεται έρευνα υπάρχουν μεθοδολογίες, τις οποίες έχουμε αντιγράψει από το εξωτερικό. Δεύτερον, για να φέρουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποικιλομορφία στο IIT. Αυτό συμβαίνει επειδή έχει αποδειχθεί ότι σε ομάδες δημιουργικών ανθρώπων, όπως οι ερευνητές, σαφώς η προστιθέμενη αξία της ποικιλομορφίας είναι ότι, εμπράκτως, επιτρέπει την ανάπτυξη νέων ιδεών”.

Στο Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας η έρευνα μιλά …και Ελληνικά!

Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο που βρήκαμε στο ΙΙΤ είναι πως εδώ η επιστήμη μιλάει …και Ελληνικά. Αυτή είναι η περίπτωση και του Νίκου Τσαγκαράκη, ένας από τους πρώτους έλληνες ερευνητές του ΙΙΤ και επικεφαλής του Τμήματος Ρομποτικής.

Από την Κρήτη στη Γένοβα, περνώντας από το Μαντσέστερ, ο Νίκος Τσαγκαράκης και η ομάδα του δημιούργησαν επιτυχώς διάφορα ρομπότ.

Ένα από τα διαμάντια της ερευνητικής ομάδας του Νίκου Τσαγκαράκη είναι αναμφισβήτητα ο Κένταυρος, ένα τετράποδο ρομπότ το οποίο δημιουργήθηκε με σκοπό να βοηθήσει – και ενδεχομένως, να αντικαταστήσει – τον άνθρωπο σε επικίνδυνες συνθήκες.

Τα ρομπότ στην υπηρεσία του ανθρώπου λοιπόν, όπως αποδεικνύει και ο κινούμενος βραχίονας που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με τον Ιταλικό Οργανισμό Εργατικής Ασφάλισης INAIL.

Στο Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας τα ‘έξυπνα υλικά’ φέρουν Ελληνική υπογραφή!

Καινοτομία σημαίνει και ‘έξυπνα υλικά’ – όπως ακριβώς ονομάζεται η ερευνητική ομάδα που ηγείται η Ελληνίδα Αθανασία Αθανασίου, την οποία και συναντήσαμε. Και εδώ, η επιστήμη μιλάει Ελληνικά.

Απόφοιτος φυσικής στη Ιωάννινα, με πλούσιο βιογραφικό μεταξύ Αγγλίας, Ελλάδας και Ιταλίας, η Δρ. Αθανασίου σήμερα ηγείται μιας ομάδας 50 ατόμων από 13 διαφορετικές χώρες.

Η φυγή εγκεφάλων, γνωστή και ως “brain drain”, αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα στον επιστημονικό κόσμο. Οι δύσκολες συνθήκες για έναν ερευνητή τον αναγκάζουν συχνά να εγκαταλείψει τη χώρα του και να παραμείνει στο εξωτερικό, αναζητώντας το σωστό περιβάλλον όπου θα μπορέσει να διαπρέψει συμβάλλοντας με τις ιδέες του και το έργο του. Το ΙΙΤ είναι ένα τέτοιο περιβάλλον.

Ένας από τους κύριους εμπνευστές του ΙΙΤ, ο Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, τέως Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου και υπουργός Οικολογικής Μετάβασης επί κυβέρνησης Ντράγκι, τοποθετήθηκε επί του θέματος.

“Οι ερευνητές είναι αθλητές, η έρευνα είναι ένα άθλημα όπου πρέπει να τερματίζεις πρώτος και να τα καταφέρνεις καλύτερα από τους άλλους” δηλώνει ο Τσινγκολάνι. “Σημασία έχουν η ερευνητική υποδομή, οι συνθήκες διαβίωσης, ο τόπος εργασίας – και η Ιταλία είναι ωραίο μέρος – το διεθνές περιβάλλον και η ελευθερία που έχει ο επιστήμονας να αναπτύξει τις ιδέες του”

Ρωτήσαμε λοιπόν τον πρώην υπουργό για τη σημασία που έχει γι’αυτόν, μια προσωπική άποψη, για την παρουσία των Ελλήνων ερευνητών στο ΙΙΤ.

“Η γυναίκα μου είναι Ελληνίδα, από Αθήνα” δηλώνει χαμογελώντας ο πρώην υπουργός και επιστημονικός διευθυντής του ΙΙΤ. “Υπάρχουν περίπου τριάντα Έλληνες, οπότε μου είναι ιδιαίτερα συμπαθής η παρουσία των Ελλήνων εδώ, επειδή η μισή μου οικογένεια είναι Ελληνική”.

Η ελληνική αριστεία συμβάλλει λοιπόν στη διαμόρφωση του μέλλοντος, και το πράττει και από τη γειτονική Ιταλία.