Περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν πλέον από μη μελανωματικούς καρκίνους του δέρματος (NMSC) παρά από μελάνωμα, σύμφωνα με νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας (EADV) το οποίο διεξήχθη στο Βερολίνο από τις 11 ως τις 14 Οκτωβρίου. Ερευνητές του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Νίκαιας στη Γαλλία, μελέτησαν ιατρικά αρχεία ασθενών που συλλέχθηκαν από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το 2020, οι μη μελανωματικοί καρκίνοι του δέρματος αφορούσαν το 78% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του δέρματος οδηγώντας σε περισσότερους από 63.700 θανάτους. Την ίδια χρονιά, το μελάνωμα ευθυνόταν για 57.000 θανάτους.
Ο μη μελανωματικοί καρκίνοι του δέρματος θεωρούνται λιγότερο σοβαροί από άλλους τύπους καρκίνου με αποτέλεσμα να υποδιαγιγνώσκονται και να μην γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που έχουν στην υγεία του παγκόσμιου πληθυσμού και στα συστήματα υγείας.
Το μελάνωμα και οι μη μελανωματικοί καρκίνοι του δέρματος έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, καθώς και οι δύο ασθένειες συνδέονται στενά με την έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία (UV) είτε από τον ήλιο είτε από σολάριουμ. Η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει καρκινογόνες μεταλλάξεις που οδηγούν στην εμφάνιση τόσο του μελανώματος όσο και των μη μελανωματικών καρκίνων του δέρματος.
Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μεγάλη αύξηση της συχνότητας εμφάνισης και των δύο τύπων καρκίνου, καθώς έχουν αλλάξει οι προορισμοί διακοπών των ανθρώπων και η στάση τους απέναντι στο μαύρισμα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους καρκίνους εμφανίζονται σε ανοιχτόχρωμα άτομα. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη, και τα σκουρόχρωμα άτομα μπορεί να προσβληθούν από καρκίνο του δέρματος.
Το μελάνωμα και οι μη μελανωματικοί καρκίνοι του δέρματος έχουν ωστόσο κάποιες σημαντικές διαφορές. Ενώ η υπεριώδης ακτινοβολία αποτελεί παράγοντα κινδύνου και για τα δύο νοσήματα, οι NMSC συνδέονται περισσότερο με τη χρόνια έκθεση κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου. Κατά συνέπεια, οι όγκοι εμφανίζονται συχνά στο πρόσωπο και το κεφάλι. Αντίθετα, τα περιστασιακά σοβαρά ηλιακά εγκαύματα συνδέονται στενότερα με το μελάνωμα, ιδίως στον κορμό ενός ατόμου.
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι μη μελανωματικών καρκίνων του δέρματος: το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC) και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC). Και τα δύο προκύπτουν από έναν τύπο δερματικών κυττάρων που ονομάζεται κερατινοκύτταρο. Τα κερατινοκύτταρα είναι ο κύριος τύπος κυττάρων που αποτελούν την επιδερμίδα, την εξωτερική στιβάδα του δέρματός μας. Οι μεταλλάξεις στα κερατινοκύτταρα, που προκαλούνται για παράδειγμα από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, μπορούν να παρακάμψουν τους εσωτερικούς ελέγχους και τις ισορροπίες που συνήθως εμποδίζουν την ανεξέλεγκτη διαίρεση των κυττάρων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία όγκου.
Αντίθετα, τα μελανώματα εμφανίζονται ως συνέπεια μεταλλάξεων που ενεργοποιούν τον καρκίνο σε έναν διαφορετικό τύπο δερματικών κυττάρων που ονομάζεται μελανοκύτταρο. Υπάρχουν περίπου δέκα φορές λιγότερα μελανοκύτταρα από τα κερατινοκύτταρα στην επιδερμίδα, αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του δέρματός μας από βλάβες, παράγοντας μελανίνη. Η μελανίνη είναι η χρωστική ουσία που καθορίζει το φυσιολογικό χρώμα του δέρματός μας και η οποία παράγεται σε μεγαλύτερες ποσότητες μετά την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, προκαλώντας μαύρισμα.
Οι περισσότεροι θάνατοι από καρκίνο προκαλούνται από δευτερογενείς (μεταστατικούς) όγκους που προκύπτουν όταν κύτταρα από τον αρχικό όγκο αποσπώνται και εξαπλώνονται, ή κάνουν μετάσταση σε απομακρυσμένα σημεία του σώματος. Ο καρκίνος του δέρματος δεν αποτελεί εξαίρεση. Ωστόσο, η μετάσταση είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία για τα καρκινικά κύτταρα. Πρέπει πρώτα να εισβάλουν στον περιβάλλοντα ιστό, στη συνέχεια να επιβιώσουν από το στρες της μεταφοράς τους μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, προτού τελικά μπορέσουν να εγκαταστήσουν μια αποικία σε ένα περιβάλλον που είναι αρκετά διαφορετικό από το δέρμα. Αντίθετα, τα κύτταρα του μελανώματος είναι πολύ πιο αποτελεσματικά στην επίτευξη όλων των βημάτων της μετάστασης από ό,τι τα κύτταρα των NMSC.
Όπως όλοι οι καρκίνοι, όσο νωρίτερα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί ο NMSC, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες θετικής έκβασης.
ΠΗΓΗ: Science Alert
www.ertnews.gr