Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων απειλούν ένα βασικό κλιματικό κατώφλι δύο φορές πιο γρήγορα από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες προηγουμένως, προειδοποιεί νέα μελέτη ερευνητών του Imperial College του Λονδίνου. Πρόκειται για την πιο ενημερωμένη και ολοκληρωμένη ανάλυση του παγκόσμιου προϋπολογισμού άνθρακα– δηλαδή την ποσότητα του άνθρακα που εκπέμπεται για ένα δεδομένο αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, ο προϋπολογισμός άνθρακα που απομένει για τον περιορισμό της κλιματικής κρίσης στον 1,5 βαθμό Κελσίου της είναι πλέον «μικροσκοπικός». Οι ερευνητές επισημαίνουν επίσης πως κατανοούν πλέον πολύ καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο η καύση ορυκτών καυσίμων επηρεάζει την ατμόσφαιρα.

Οι θερμοκρασίες το 2023 συνολικά αναμένεται να κυμανθούν σχεδόν 1,5C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, πριν ο κόσμος αρχίσει να χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο γύρω στο 1850. Αν και αυτό μπορεί να είναι ένα μεμονωμένο γεγονός, οι επιστήμονες ανησυχούν ότι σύντομα ο κόσμος θα έχει εκπέμψει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου για να μπορέσει να διατηρήσει τις θερμοκρασίες σε αυτό το επίπεδο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα υψηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων στην ατμόσφαιρα αυξάνουν τις θερμοκρασίες επειδή παγιδεύουν την ακτινοβολία της γης, δημιουργώντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Το όριο του 1,5C θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό για τα αναπτυσσόμενα κράτη και τα μικρά νησιωτικά έθνη, τα οποία φοβούνται ότι η υπέρβασή του θα οδηγήσει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Για να υπολογίσουν τον χρόνο που θα χρειαστεί για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, οι επιστήμονες υπολόγισαν την ποσότητα άνθρακας που θα πρέπει να διοχετευτεί στο περιβάλλον πριν ξεπεραστεί αυτό το σημαντικό όριο.

Νωρίτερα φέτος, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), το βασικό συμβουλευτικό όργανο του ΟΗΕ, προέβλεψε ότι ο κόσμος θα πρέπει να εκπέμψει μόνο άλλους 500 δισ. τόνους άνθρακα ώστε να έχει 50% πιθανότητα να διατηρήσει την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από το όριο του 1,5C. Καθώς το σημερινό ετήσιο επίπεδο εκπομπών είναι περίπου 40 δισ. τόνοι, η IPCC προέβλεψε ότι το όριο θα ξεπεραστεί οριστικά μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας. Ωστόσο η νέα ανάλυση δείχνει ότι αυτό θα συμβεί πολύ νωρίτερα.

- Advertisement -

Οι ερευνητές εξέτασαν το γεγονός ότι η IPCC περιλάμβανε δεδομένα μόνο μέχρι το 2020, οπότε προσάρμοσαν τον προϋπολογισμό για να λάβουν υπόψη τους τον άνθρακα που χρησιμοποιήθηκε τα τελευταία τρία χρόνια. Επανεξέτασαν επίσης τον ρόλο άλλων, μη ανθρακικών παραγόντων που επηρεάζουν την αύξηση της θερμοκρασίας.

Ένας από τους πιο κρίσιμους παράγοντες είναι τα σωματίδια αιθάλης που ονομάζονται αερολύματα και τα οποία προκύπτουν κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων. Συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά έχουν ένα απροσδόκητο όφελος για το κλίμα επειδή συμβάλλουν στην ψύξη της ατμόσφαιρας αντανακλώντας το ηλιακό φως πίσω στο διάστημα. Η νέα μελέτη διαπιστώνει ότι αυτά τα αερολύματα έχουν στην πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερο ψυκτικό αντίκτυπο από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.

Καθώς όμως ο κόσμος προσπαθεί να καθαρίσει τον βρώμικο αέρα στις πόλεις και να χρησιμοποιεί λιγότερο από τα πιο ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα, ο αριθμός των αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα μειώνεται – πράγμα που σημαίνει ότι οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν ταχύτερα από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.

«Το περιθώριο για να αποφύγουμε την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5C συρρικνώνεται, επειδή συνεχίζουμε να εκπέμπουμε αέρια και λόγω της βελτιωμένης κατανόησης της ατμοσφαιρικής φυσικής», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ. Ρόμπιν Λάμπολ από το Imperial College του Λονδίνου.

«Εκτιμούμε τώρα ότι μπορούμε να συνεχίσουμε απελευθερώνουμε τις τρέχουσες εκπομπές μόνο για περίπου έξι χρόνια, προτού υπερβούμε αυτό το βασικό σημείο αναφοράς της Συμφωνίας του Παρισιού», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αν δεν θέλουμε να υπερβούμε το όριο του 1,5C, οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα πρέπει να μηδενιστούν έως το 2034, και όχι έως το 2050, όπως είχε εκτιμηθεί αρχικά.

«Δεν υπάρχουν κοινωνικο-τεχνικά σενάρια παγκοσμίως διαθέσιμα στην επιστημονική βιβλιογραφία που να υποστηρίζουν ότι αυτό είναι πράγματι εφικτό, ή ακόμη και να περιγράφουν πώς θα ήταν εφικτό», δήλωσε ο καθηγητής Τζέρι Ρότζες, επίσης από το Imperial College του Λονδίνου.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε βγει εκτός ελέγχου και ότι θα ξεπεράσουμε τους 3 ή 4 βαθμούς Κελσίου. Σημαίνει όμως ότι οι καλύτερες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι θα ξεπεράσουμε τον 1,5 βαθμός Κελσίου», τόνισε.

Ο καθηγητής Νίκλας Χουν, διευθυντής του New Climate Institute στην Κολωνία, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε πως πρόκειται για μια έκκληση «έκτακτης ανάγκης» για τη μείωση των εκπομπών το συντομότερο δυνατό.

«Δείχνει ότι κάθε τόνος διοξειδίου του άνθρακα που εξοικονομείται είναι ακόμη πιο σημαντικός, επειδή ο προϋπολογισμός είναι τόσο περιορισμένος. Και ακόμη και αν η πολυετής μέση αύξηση της θερμοκρασίας ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό, είναι καλό να έχουμε εξοικονομήσει όσο το δυνατόν περισσότερες εκπομπές εκ των προτέρων, διότι κάθε τόνος που εξοικονομείται οδηγεί σε μικρότερη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και επομένως σε μικρότερη ζημιά», δήλωσε.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Climate Change».

ΠΗΓΗ: BBC