Eκτός από την κοσµοπολίτικη Αράχωβα, ο Παρνασσός περιβάλλεται από πολλά ακόµα πανέµορφα, γνωστά και λιγότερο γνωστά χωριά και οικισμούς, «διαµάντια» του βουνού που μας περιµένουν κάθε εποχή αλλά ειδικά τον χειμώνα έχουν την τιμητική τους.

Contents

Κάτι ότι είναι πολύ κοντά στην Αθήνα, κάτι που είναι δίπλα σε ένα από τα πιο γνωστά χιονοδρομικά κέντρα της χώρας, κάτι που είναι όμορφα, γραφικά και παραδοσιακά, κάτι οι εκλεκτές τοπικές γεύσεις αλλά και οι υψηλού επιπέδου υπηρεσίες τόσο στην εστίαση όσο και στη διαμονή, έχουν μετατρέψει τα χωριά του Παρνασσού σε τοπ χειμερινούς προορισμούς κυρίως για Σαββατοκύριακα. Μπορεί τα ηνία να κρατάει η Αράχωβα αλλά το βουνό κρύβει πολλά ακόμα «διαµάντια» από γνωστά μέχρι τελείως άγνωστα, που θα τα επισκεφτείτε συνδυαστικά για να κάνετε μια βόλτα μέσα στη φύση και να απολαύσετε το τοπίο και τον καθαρό αέρα!

Εδώ θα πάμε σε 21 χωριά “μοιρασμένα” ανάμεσα στη Βοιωτία, τη Φωκίδα και τη Φθιώτιδα τα οποία εκτός των άλλων διακρίνονται για την κοντινή τους απόσταση από τον Παρνασσό και γι αυτό συγκαταλέγονται στα λεγόμενα “χωριά του Παρνασσού”. Δείτε τα χωριά για να πάρετε ιδέες για τις επόμενες εκδρομές σας ή ιδανικά για ένα road trip στην περιοχή για να επισκεφτείτε και να δείτε όσα περισσότερα γίνεται! Βάλτε τα στα πλάνα σας για ένα μικρό ή μεγαλύτερο city break την επόμενη φορά που θα θέλετε να πάτε στον Παρνασσό και κάντε μια συνδυαστική υπέροχη εκδρομή!

Το βουνό…

Η Αράχωβα, τα άλλα γραφικά χωριά, ο ιερός τόπος των Δελφών, το Χιονοδροµικό Κέντρο, όλα «ακουµπούν» πάνω στον κατάφυτο (ή χιονισμένο, αναλόγως) Παρνασσό! Με υψόµετρο που φτάνει τα 2.457 µ. (κορυφή Λιάκουρα), εκτείνεται στους νοµούς Βοιωτίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας και χάνεται στη σφαίρα του θρύλου.

- Advertisement -

Ιερό βουνό του Απόλλωνα στην αρχαιότητα, υπήρξε και το ελληνικό Αραράτ, αφού εδώ λέει ο µύθος ότι στάθηκε η κιβωτός του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, προγόνων του ελληνικού γένους, µετά τον Κατακλυσµό.

Ο Παρνασσός πέρασε στο ταξιδιωτικό προσκήνιο µε την ανακήρυξη του Εθνικού Δρυµού το 1938 και µε την ίδρυση του χιονοδροµικού κέντρου.

«ταξίδι» στα χωριά του Παρνασσου…

1.Αγόριανη

Χτισµένη στις πλαγές του Παρνασσού, το πανέµορφο χωριό µε τη διπλή ονοµασία, (Αγόριανη ή Επτάλοφος) βρίσκεται µόλις 25 χλµ. από την Αράχωβα, µε εύκολη πρόσβαση στο χιονοδροµικό κέντρο του Παρνασσού.

Ένα τοπίο πνιγµένο στα έλατα και ένας καταρράκτης µε γάργαρα νερά θα σας τραβήξουν την προσοχή από την πρώτη κιόλας στιγµή! Τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές, γεµίζει µε κόσµο αφού θεωρείται κλασικός προορισµός µε value for money επιλογές.

2.Πολύδροσος

Η Πολύδροσος βρίσκεται σε ένα από τα ωραιότερα σηµεία του Παρνασσού και πολύ κοντά στο χιονοδροµικό κέντρο. Ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει αξιόλογες τουριστικές υποδοµές. Πλατάνια, rustic ταβέρνες και cafes δεσπόζουν στην πλακόστρωτη κεντρική πλατεία απέναντι από την εκκλησία της Κοίµησης της Θεοτόκου.

Κάντε βόλτα µε τα πόδια στην «αγροτική» διαδροµή για το βυζαντινό µνηµείο της Αγίας Ελεούσας. Στο δρόµο για το χιονοδροµικό κέντρο περάστε από το γραφικό χωριό, της Άνω Σουβάλας. Αρχοντικά σπίτια και παραδοσιακό φαγητό είναι από τα κύρια χαρακτηριστικά του.

3.Ζεµενό

Το Ζεμενό Αράχοβας είναι μικρός οικισμός της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, χτισμένος πλευρικά του δρόμου που συνδέει την Λιβαδειά με την Αράχωβα.

Μικρός οικισµός, χτισµένος πάνω στο στενό πέρασµα που συνδέει τη Βοιωτία µε τους Δελφούς και τη Φωκίδα, από το οποίο διερχόταν στην αρχαιότητα η Σχιστή οδός. Λίγο πριν την Αράχωβα (µόλις 5 χλµ.) ξεπροβάλλει ανάµεσα στις κορυφές του Παρνασσού και του ελατόδασους της Κίρφης σε µια κατάφυτη περιοχή µε πλατάνια, αλλά και παραδοσιακές ταβέρνες, εκεί που άλλοτε υπήρχαν παλιά χάνια.

4.Δίστομο

Απέχει µόλις 15 χλµ. από την Αράχωβα. Μαρτυρικό χωριό µε µεγάλη ιστορία, καθώς το 1944, Γερµανοί στρατιώτες επιτέθηκαν στους κατοίκους µε αποτέλεσµα 228 άµαχοι να πέσουν νεκροί. Στο λόφο Κανάλες, στο Μαυσωλείο, φιλοξενούνται τα οστά των θυµάτων. Αξίζει να επισκεφτείτε το Μουσείο Θυµάτων Ναζισµού.

Μνημείο Σφαγής Διστόμου . Το μνημείο που χτίστηκε για να τιμήσει τα θύματα του γερμανικού ναζιστικού εγκλήματος πολέμου στο χωριό Δίστομο.

5.Αντίκυρα

Μια αναπάντεχη έκπληξη σας περιµένει στην πίσω πλευρά του Παρνασσού που από τη µια «κοιτάζει» το βουνό και από την άλλη τη θάλασσα! Μοιάζει µε νησί, αλλά βρίσκεται στη Βοιωτία! Ένα κλασικό, µικρό ψαροχώρι, που διατηρεί πολλά στοιχεία από το παρελθόν.

Αραγµένα ρυµουλκά, ψαροταβέρνες και cafes βρίσκονται στο λιµανάκι. Κάντε µια στάση ξεκούρασης, δίπλα στο κύµα! Το χειµώνα οι ρυθµοί εκεί είναι απολύτως χαλαροί, ενώ το καλοκαίρι ζωηρεύουν, αφού υπάρχει και η όµορφη παραλία.

6.Κυριάκι

Ένα χωριό 32 χλµ. µακριά από την Αράχωβα σε ένα κατάφυτο τοπίο και σε υψόµετρο 720 µέτρων. Επισκεφτείτε το ναό του Ιωάννη Προδρόµου, την εκκλησία της Παναγίας και το λόφο Παλιόκαστρο που προσφέρει µοναδική παροναµική θέα. Εκεί ήταν χτισµένη η αρχαία πόλη Φλυγόνιον, της οποίας ερείπια υπάρχουν ακόµη, µε το εξωκλήσι του Αγίου Νεκταρίου.

7.Αρβανίτσα

Μια ανάσα από το Κυριάκι και 30′ από την Αράχωβα, ανάµεσα σε έλατα κρύβεται ένα τοπίο που θυµίζει Άλπεις. Στο χωριό θα βρείτε τον οµώνυµο πολυχώρο «Αρβανίτσα» απόλυτα ταιριαστό µε τη φύση. Εδώ θα απολαύσετε τον καφέ σας και γνήσιες τοπικές γεύσεις. Εάν το επιτρέπει ο καιρός, καθείστε στα εξωτερικά τραπεζάκια και χαρείτε τη φύση και το τοπίο!

8.Αμφίκλεια

Για αρκετά χρόνια ο οικισµός αυτός, αποτελούσε «πέρασµα» για το χιονοδρομικό κέντρο. Τα τελευταία χρόνια όµως, η περιοχή προσελκύει περισσότερο «ποιοτικό» τουρισµό, οικογένειες και λάτρεις της φύσης.

Παλιά αρχοντικά, πετρόκτιστες βρύσες, στενά δροµάκια που οι ντόπιοι ονοµάζουν «στριµούλες», είναι από τα πρώτα πράγµατα που θα αντικρίσετε. Ξεκινήστε τη βόλτα σας από τον περιφεριακό δρόµο του χωριού, ώστε να έχετε προνοµιακή θέα.

9.Χρισσό Φωκίδας

Μόλις 6 χλµ. από τους Δελφούς, 15 χλµ. από την Αράχωβα και 8 χλµ. από την Ιτέα, συναντάµε το Χρισσό, ένα χωριό αµφιθεατρικά χτισµένο στους πρόποδες του Παρνασσού και της Γκιώνας µε ξεχωριστή θέα στον Κορινθιακό κόλπο και τον Ελαιώνα της Άµφισσας. «Φωλιασµένο» στους πρόποδες του Παρνασσού, αλλά µε το βλέµµα του στραµµένο στη θάλασσα, το Χρισσό, σας περιµένει να το ανακαλύψετε!

Κατηφορίστε στο κεντρικό καλντερίµι και φτάστε µέχρι τη γραφική πλατεία µε τον υπεραιωνόβιο πλάτανο και τα τρεχούµενα νερά, πιείτε το καφεδάκι σας στα παρακείµενα καφενεία και δοκιµάστε αυθεντικά ελληνικά πιάτα στα ταβερνάκια.

Τip: Πριν φύγετε, επισκεφθείτε το Εθνικό – Λαογραφικό Μουσείο µε τη µεγάλη συλλογή από παραδοσιακές φορεσιές, σπάνιες γκραβούρες, κεντήµατα και όπλα του 1821.

10.Αράχωβα

Η Αράχωβα δεν έγινε τυχαία ένας από τους πιο δηµοφιλείς προορισµούς, καθώς είναι ένας τόπος ευνοηµένος από την ιστορία. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές συνδέουν την Αράχωβα µε την οµηρική πόλη Ανεµώρεια, στους πρόποδες του Παρνασσού, ενώ για το σηµερινό της όνοµα δεν υπάρχει επίσηµη εκδοχή.

Αγαπημένος προορισμός για πολλά άτομα, όμως οι Αθηναίοι την τιμούν δεόντως για αποδράσεις τα Σαββατοκύριακα και όχι μόνο! Δείτε τις προτάσεις μας για διαμονή στην Αράχωβα.

Για να γνωρίσετε την αυθεντική Αράχωβα, αξίζει να… παραστρατήσετε λίγο από τον κεντρικό δρόµο και να χαθείτε χωρίς πυξίδα στα γραφικά καλντερίµια της (πολλά από τα οποία απέκτησαν πρόσφατα οδοσήµανση). Εκεί είναι που θα µυρίσετε πιο έντονα τον καπνό από τις καµινάδες, το τσίπουρο από τα ρακοκάζανα και τις ευωδιές από τις λιχουδιές που ετοιµάζουν οι νοικοκυρές στα σπιτικά τους… Έτσι µόνο θα καταλάβετε ότι, όσο κοσµοπολίτικη κι αν είναι η Αράχωβα, διατηρεί τη γνησιότητα ενός ελληνικού χωριού!

Δείτε τις επιλογές μας για φαγητό στην Αράχωβα από gourmet πιάτα μέχρι παραδοσιακές ταβέρνες με καλό ελληνικό φαγητό . Βέβαια η Αράχωβα ξεχωρίζει και για τα κομψά all day cafe bar που θα βρεθούμε από το πρωί για καφέ μέχρι αργά το βράδυ για ωραία cocktails και socializing! Δείτε εδώ τι προτάσεις μας για διασκέδαση.

Το απόλυτο σηµείο συνάντησης της Αράχωβας είναι η πλατεία Λάκκα! Αυτή η µικρή πλατεία, στην καρδιά του χωριού, συγκεντρώνει µερικά από τα ωραιότερα all day στέκια που µονοπωλούν το ενδιαφέρον των επισκεπτών! Θυµίζοντας υπαίθριο… σαλόνι µε χουχουλιάρικες γωνιές και προσεγµένη διακόσµηση, τα τραπεζάκια τους έξω γίνονται ανάρπαστα κυρίως τις ηλιόλουστες µέρες, καθώς προσφέρουν µια αυθεντική αραχωβίτικη εµπειρία από νωρίς το πρωί µε καφέ, πρωινό και φαγητό, µέχρι αργά το βράδυ µε ποτό και cocktails!

11. Αγία Μαρίνα

Η Αγία Μαρίνα βρίσκεται στο απώτατο νότιο άκρο του νομού Φθιώτιδας, κοντά στην Τιθορέα και λίγο πριν από τα όρια με το νομό Βοιωτίας, στις βόρειες απολήξεις του Παρνασσού. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με μέσο υψόμετρο 350 μέτρα. Aπέχει από τη Λαμία 70 χλμ. περίπου, προς τα ΝΑ.

Στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας, στη θέση «Καλύβια», ανασκαφές που διεξήχθησαν από τον Γ. Σωτηριάδη μεταξύ 1910-11, έφεραν στο φώς τρία επάλληλα στρώματα από σημαντικότατα ευρήματα που ανήκαν σε προϊστορικό οικισμό. Στο κατώτερο στρώμα αποκαλύφθηκαν ευρήματα της νεολιθικής εποχής (εργαλεία, αγγεία, εγχειρίδια, κ.α.), στο μεσαίο στρώμα αποκαλύφθηκαν κιβωτιόσχημοι τάφοι και πολλά Μινύεια αγγεία. Τέλος στο ανώτερο στρώμα, βρέθηκαν κυρίως αγγεία της Μινωικής εποχής.

Η Αγία Μαρίνα είναι γνωστή για το μοναστήρι της, που χτίστηκε την πρώτη χιλιετία μ.Χ. και βρίσκεται ψηλά στον Παρνασσό, καθώς και για τις «Γούρνες» (δολίνες), που είναι ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο λίγο έξω από το χωριό.

12. Βάργιανη

Η Βάργιανη είναι ορεινό χωριό του Δήμου Δελφών του Νομού Φωκίδας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 38 μόνιμους κατοίκους.

Πρόκειται για ένα πανέμορφο παραδοσιακό χωριό με πέτρινα σπίτια που απέχει από την Αθήνα περίπου 200 χιλιόμετρα, οδικώς δηλαδή 2,5 περίπου ώρες, αν ψάχνετε για μια ξεχωριστή εκδρομή λίγων ημερών. Είναι ορεινό χωριό του δήμου Δελφών του νομού Φωκίδας με ελάχιστους μόνιμους κατοίκους… Ο λόγος για τη Βάργιανη (έως 1940 ονομαζόταν Βαριάνη).

Το χωριό είναι χτισμένο στις πλαγιές της κορυφής Γερολέκας του Παρνασσού σε υψόμετρο 880 μέτρων. Σημαντικό και υπέροχο αξιοθέατο της περιοχής είναι η Νεραϊδοσπηλιά που βρίσκεται στο μέσο ενός βράχου στα νότια του χωριού και διαθέτει σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Προσφέρεται για όσους θέλουν να πάρουν μια ανάσα ηρεμίας και οξυγόνου, να κάνουν μια εκδρομή στη φύση και να απολαύσουν εκλεκτές σπιτικές γεύσεις στις ελάχιστες ταβέρνες του χωριού. Και όλα αυτά σε κοντινή απόσταση από την Αθήνα.

Ο μικρός παραδοσιακός οικισμός με τα όμορφα πετρόκτιστα σπίτια και τα τρεχούμενα νερά από τις πηγές της Μπουρμπούλας, ξεπροβάλλει μέσα από τα εντυπωσιακά δάση του δυτικού Παρνασσού.

Το χωριό έχει και ιστορική σημασία καθώς στα χρόνια της Επανάστασης του 1821, ανέδειξε δύο ήρωες, τον Καπετάν Λιάπη και τον Νίκο Μπαλαούρα. Η Βάργιανη σχεδόν ερήμωσε τη δεκαετία του 1960, ενώ τα τελευταία χρόνια πολλές από τις παλιές κατοικίες του αγοράστηκαν από κατοίκους πόλεων κυρίως οι οποίοι έδωσαν ξανά ζωντάνια στη Βάργιανη και τη σημερινή της μορφή.

Οι πηγές Μπουρμπούλα κάτω από τα πλατάνια, το λαογραφικό μουσείο Βάργιανης, το υδραγωγείο και η πλατεία του χωριού είναι σημεία που αξίζει να δείτε. Από τη Βάργιανη ξεκινά το μονοπάτι που καταλήγει στη Νεραϊδοσπηλιά, το εντυπωσιακό και άγνωστο σπήλαιο που στο εσωτερικό του υπάρχουν λίμνες με νερό.

Ο οικισμός γιορτάζει στις 26 Ιουλίου, ημέρα της Αγία Παρασκευής, στον ομώνυμο κεντρικό ναό του χωριού, ημέρα που κάθε χρόνο στη Βάργιανη γίνεται πανηγύρι.

13. Γραβιά

Η Γραβιά είναι οικισμός στην Στερεά Ελλάδα και την Περιφερειακή Ενότητα Φωκίδας και χτισμένη σε υψόμετρο 400 μέτρων στα βορειοανατολικά του πρώην νομού Φωκίδας, στους πρόποδες του Παρνασσού (βουνοκορφή Γερολέκκας). Στην αρχαιότητα η περιοχή της Γραβιάς βρισκόταν μέσα στα όρια της αρχαίας Δωρίδας. Κοντά στη Γραβιά βρισκόταν η αρχαία πόλη Κυτίνιο ή η αρχαία πόλη Ερινεός, πόλεις της Δωρικής Τετράπολης. Από την αρχαία ακόμη εποχή η Γραβιά χρησίμευε για την άμυνα της Φωκίδας και ιδιαίτερα των Δελφών. Εκεί οι πρόμαχοι των Δελφών απέκρουσαν τους Γαλάτες. Εκεί οι Βυζαντινοί προσπάθησαν να αναχαιτίσουν τους Γότθους του Αλάριχου Α΄.

Το πιο γνωστό αξιοθέατο της περιοχής είναι το Χάνι της Γραβιάς, όπου στις 8 Μαΐου 1821 έγινε η γνωστή μάχη. Προς τιμή της νίκης του Οδυσσέα Ανδρούτσου στη μάχη στο Χάνι, κάθε χρόνο διοργανώνονται εκδηλώσεις αυτή την ημέρα.

14. Δελφοί

Οι Δελφοί, με απόσταση 10 χλμ. από την Αράχωβα, συγκαταλέγονται στα µέρη εκείνα που η φήµη τους ταξιδεύει στα πέρατα του κόσµου, κι αυτό χάρη στη µεγάλη ιστορία που κουβαλούν ως ο «Οµφαλός της Γης»! Σύµφωνα µε τον µύθο, όταν ο Δίας απελευθέρωσε δύο αετούς, τον έναν από την Ανατολή και τον άλλον από τη Δύση, εκείνοι συναντήθηκαν στους Δελφούς που θεωρήθηκαν έτσι το κέντρο του κόσµου. Κατά την αρχαιότητα, λειτουργούσε εδώ το πιο ξακουστό µαντείο του ελληνισµού, ενώ η συµβολή τους στην εξέλιξη του αρχαίου πολιτισµού είναι κυριολεκτικά ανυπολόγιστη.Το επιβλητικό τοπίο σε συνδυασµό µε τις αξιόλογες προτάσεις για διαµονή και φαγητό, το καθιστούν must προορισµό.

MUST SEE/DO

Η επίσκεψή σας στους Δελφούς, στον αρχαιολογικό χώρο και το µουσείο για να µυηθείτε στην ιστορία του τόπου και να αντλήσετε λίγη από την ενέργειά του.
Κάντε µια βόλτα στον κεντρικό δρόµο, τη Βασιλέωs Παύλου και Φρειδερίκης.
Ανεβείτε τα γραφικά στενάκια και λιθόστρωτα σκαλάκια προς την πάνω πλευρά και την οδό Απόλλωνος. Στην κορυφή δεσπόζει ο πολιούχος Άγ. Νικόλαος και εδώ βρίσκεται και το σπίτι του Άγγελου Σικελιανού, χτισµένο σε έναν λόφο να αγναντεύει τον ορίζοντα!

15. Δαύλεια

Η Δαύλεια, είναι χωριό του νομού Βοιωτίας με λίγους περισσότερους από 1.000 κατοίκους. Αμφιθεατρικά χτισμένη στις νοτιοανατολικές υπώρειες του Παρνασσού, σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων, η Δαύλεια Βοιωτίας φημίζεται για την υπέροχη θέα της αλλά και το εξαιρετικό κλίμα.
Κοντά στον σημερινό οικισμό της Δαύλειας, στη θέση «Κάστρο», βρισκόταν η αρχαία Δαυλίς, η δεύτερη πόλη που συναντούσε κανείς στη Φωκίδα στη διαδρομή από τη Χαιρώνεια της Βοιωτίας προς τους Δελφούς
Η Δαυλίς, η οποία αναφέρεται επίσης ως Δαυλίων πόλις και Δαυλία, καταστράφηκε από τους Πέρσες το 480 π.Χ., από τους Μακεδόνες του Φιλίππου Β’ και από τους Ρωμαίους.

Η ακρόπολη της αρχαίας Δαυλίδος κατέχει την κορυφή ενός υψώματος που ορθώνεται σε μικρή απόσταση νότια της Δαύλειας. Υπάρχουν ακόμα και σήμερα ερείπια του τείχους το οποίο οικοδομήθηκε ίσως τον 4ο αιώνα π.Χ. και ανοικοδομήθηκε κατά τη Μακεδονική Περίοδο, και της πύλης της εισόδου.

Η οχυρή αυτή θέση ήταν σε χρήση και κατά τους Μεσαιωνικούς Χρόνους. Αρχαίο οικοδομικό υλικό χρησιμοποιήθηκε στην εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων, που βρίσκεται μέσα στο χώρο της αρχαίας ακρόπολης.

Watch this video on YouTube.

Σε απόσταση 5 χλμ Δ από τη Δαύλεια, σκαρφαλωμένη σε πλαγιά του Παρνασσού, βρίσκεται η ιστορική μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου Ιερουσαλήμ, γνωστή στους ντόπιους ως Γερσαλή (Αγιαρσαλή). Σύμφωνα με την παράδοση, η μονή ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα. Κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της η Γερσαλή υπέστη επανειλημμένες καταστροφές, που τις ακολούθησαν επισκευές και ανακαινίσεις.

Περίπου στα μέσα του 18ου αιώνα η μονή της Ιερουσαλήμ υπήχθη στη μονή του Όρους Σινά, προκειμένου αφενός να προστατευτεί η κτηματική περιουσία της και αφετέρου να τύχει φοροαπαλλαγών.

Την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης η Γερσαλή αποτέλεσε κέντρο ανεφοδιασμού των αγωνιστών της Ανατολικής Στερεάς, είχε δε καθοριστική συμβολή διά του ηγουμένου της στη νικηφόρο έκβαση της μάχης της Αράχοβας το 1826.

Η μονή της Ιερουσαλήμ ακολουθεί την τυπική αρχιτεκτονική διάταξη, με το καθολικό της (τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός) να περιβάλλεται από κτίρια που εξυπηρετούν τις διάφορες δραστηριότητες του μοναχικού βίου.

Στο σκευοφυλάκιο της μονής, που γιορτάζει στις 23 Αυγούστου, φυλάσσονται μεταβυζαντινές εικόνες, έργα μεταλλοτεχνίας και άλλα σημαντικά κειμήλια.

Πλησίον της μονής της Ιερουσαλήμ βρίσκεται ο σπηλαιώδης ναός της Φανερωμένης, άλλοτε τόπος ασκήσεως μοναχών.

16. Δροσοχώρι

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, χτισμένη σε ορεινή σπηλιά, κοντά στο χωριό Δροσοχώρι

Το Δροσοχώρι είναι ορεινός οικισμός της Παρνασσίδας στην Περιφερειακή Ενότητα Φωκίδας. Bρίσκεται βορειοανατολικά της Άμφισσας, σε υψόμετρο 910 μέτρων και σε απόσταση 13 χλμ. από αυτήν. Η παλιά ονομασία του, μέχρι το 1959, ήταν Κολοβάτες και προερχόταν από το γεγονός ότι υπήρχαν μεγάλα βάτα. Ο στρατηγός Μακρυγιάννης αναφέρεται σε αυτό με την ονομασία «Κολοβάτες». Αξιοθέατα του χωριού θεωρούνται η θέα του προς την κορυφή της Γκιώνας και το σπηλαιοβάραθρο «Τζίβα» συνολικού βάθους 65μ. στην πλαγιά ενός γκρεμού και υψομέτρου 1.260 μ. Κάθε χρόνο στο εκκλησάκι του Κοσμά του Αιτωλού στη θέση «Αγροστίλια» και σε υψόμετρο 1.400 μέτρα, οι κάτοικοι της περιοχής στις 23 με 24 Αυγούστου τιμούν τον άγιο Κοσμά του Αιτωλού]. Στην ευρύτερη περιοχή, διοργανώνονται ειδικές διαδρομές στα πλαίσια του ράλι Ακρόπολις.

17. Ελαιώνας

Ο Ελαιώνας είναι ημιορεινός οικισμός της Παρνασσίδας στον νομό Φωκίδας σε υψόμετρο 340 μέτρων και βρίσκεται Βορειοανατολικά της Άμφισσας σε απόσταση 5 χλμ. από αυτήν.
Ο Ελαιώνας είναι χτισμένος στους πρόποδες του Παρνασσού μέσα σε ελαιόδεντρα, δίπλα στην Εθνική Οδό Άμφισσας – Μπράλου. Η παλιά ονομασία του, μέχρι το 1927, ήταν Τοπόλια και προερχόταν από τη σλαβική λέξη topol που σημαίνει λεύκα.

Αξιοθέατα του χωριού θεωρούνται τα 12 μικρά ξωκλήσια του, η εκκλησία του Αγίου Βασιλείου με ξυλόγλυπτο τέμπλο από τα τέλη του 19ου αιώνα και το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου που κατασκευάστηκε από τον εθνικό ευεργέτη Ανδρέα Συγγρό.

Στην ευρύτερη περιοχή, στον λόφο «Άμπλιανο», το 2014 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδας ανάσκαψε θολωτό τάφο ο οποίος χρησιμοποιήθηκε από τον 13ο έως τον 11ο αι. π.Χ. Στην ίδια περιοχή στις 14 Ιουλίου 1824, διεξήχθη, μεταξύ των Ελλήνων επαναστατών και των Τούρκων, η νικηφόρα για τους Έλληνες μάχη της Άμπλιανης.

18. Λιλαία

Η Λιλαία βρίσκεται στα όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 330 μέτρων στο λεκανοπέδιο του Κηφισού κοντά στους βόρειους πρόποδες του Παρνασσού. Απέχει περίπου 43 χλμ. βορειοανατολικά από την Άμφισσα (έδρα του δήμου) και 49 χλμ. νότια από την Λαμία. Μέχρι το 1920 ονομαζόταν Κάτω Αγόριανη, οπότε και μετονομάστηκε σε Λιλαία λόγω της αρχαίας Φωκικής πόλης Λιλαίας που βρισκόταν σε αυτή την περιοχή. Πολύ κοντά στην Λιλαία βρίσκονται οι πηγές του Βοιωτικού Κηφισού.

Το χωριό υπέστη μεγάλες καταστροφές από τους Γερμανούς κατακτητές οι οποίοι τον Οκτώβριο του 1943 το έκαψαν σχεδόν ολοσχερώς, με αφορμή την περισυλλογή Αμερικανών τραυματισμένων πιλότων από τους κατοίκους του χωριού και από αντάρτες του ΕΛΑΣ. Από τα 160 σπίτια που είχε τότε το χωριό κάηκαν τα 150 ενώ εκτελέστηκαν συνολικά 11 άμαχοι.

Watch this video on YouTube.

Η αρχαία Λιλαία

Η Λιλαία ήταν αρχαία φωκική πόλη, από τις ισχυρότερες της αρχαίας Φωκίδας. Ήταν χτισμένη στις βόρειες υπώρειες του Παρνασσού ενώ λέγεται ότι ήταν μία από τις Ναϊάδες, κόρη του Κηφισού. Αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Όμηρο στον κατάλογο των Νεών. Ήταν μία από τις εννιά φωκικές πόλεις που είχαν συμμετάσχει στον Τρωικό πόλεμο. Η Λιλαία βρισκόταν κοντά στις πηγές του ποταμού Κηφισού δίπλα στις οποίες υπήρχαν σύμφωνα με τον Παυσανία τα ιερά της θεάς Άρτεμις και του Απόλλωνα, ενώ υπήρχαν και όρθια αγάλματα από Πεντελικό μάρμαρο. Εκεί λατρευόταν και ο θεοποιημένος ποταμός.

Οι κάτοικοί της πίστευαν ότι το νερό της Κασταλίας πηγής στους Δελφούς ήταν δώρο του Κηφισού, γι’ αυτό ορισμένες μέρες το χρόνο έριχναν στην πηγή γλυκίσματα και πίστευαν ότι αυτά αναφαίνονταν στην Κασταλία κρήνη. Η ευρύτερη περιοχή της Λίλαιας κατοικήθηκε από την 3η χιλιετία π.Χ. Ο Ηρόδοτος δεν την αναφέρει στις πόλεις που κατέστρεψαν οι Πέρσες, πιθανόν γιατί εκείνη την περίοδο ανήκε στους γειτονικούς Δωριείς της Δωρίδας ή γιατί ήταν αδύνατη η κατάληψη της πόλης λόγω των πολύ ισχυρών τειχών που διέθετε.

Η πόλη αναφέρεται επίσης από τον Στράβωνα, τον Παυσανία, τον Πτολεμαίο και τον Πλίνιο. Η Λιλαία καταστράφηκε κατά τον Γ΄ Ιερό Πόλεμο από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας το 346 π.Χ., αλλά ξαναχτίστηκε τα επόμενα χρόνια. Από την αρχαία Λιλαία σώζονται σήμερα σε καλή κατάσταση τα τείχη της πόλης, τα οποία διακρίνονται σε δύο φάσεις, μία πριν τη μακεδονική κατάκτηση και μία μετά. Επρόκειτο για ισχυρά τείχη, ενισχυμένα κατά τόπους με οχυρωματικούς πύργους. Στην περίοδο της λατινοκρατίας ορισμένα τμήματα οχυρώθηκαν ξανά. Στα αρχαιολογικά κατάλοιπα της περιοχής συγκαταλέγεται και ο ερειπωμένος σήμερα ναός του Αγίου Χριστοφόρου και της Παναγίας Ελεούσας, που χτίστηκε με επανάχρηση αρχιτεκτονικών μελών του αρχαϊκού ναού κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο.

19. Μαριολάτα

Η Μαριολάτα είναι οικισμός της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας και υπάγεται στο Δήμο Δελφών. Η Μαριολάτα είναι χτισμένη στους πρόποδες του Παρνασσού,σε υψόμετρο 390 μέτρων και έχει λίγες εκατοντάδες κατοίκους.

Κατά την παράδοση πήρε το όνομά της από την Αρχαιότητα, όπου όποιοι πήγαιναν στο Μαντείο των Δελφών, αναγκαστικά διανυκτέρευαν εδώ, όπου υπήρχαν οι «μαριόλες» που ήταν οι ιερές κοινές γυναίκες, οι οποίες μάθαιναν τα μυστικά των επισκεπτών και τα μετέφεραν στο Μαντείο. Μία άλλη εκδοχή του ονόματος, είναι από την Παναγία «Μαριολάτρα» της περιοχής.

Η περιοχή κατοικείται από τα αρχαία χρόνια, η πόλη λεγόταν Βοίον και ανήκε στη Δωρική Τετράπολη. Αργότερα λεγόταν Χαράδρα και στη σύγχρονη εποχή μεταφέρθηκε στο σημείο που βρίσκεται η σημερινή Μαριολάτα. Στην περιοχή της Μαριολάτας βρίσκεται η περίφημη Μπαρουτοσπηλιά, με μεγάλες διαστάσεις και στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, εδώ παρασκευαζόταν μπαρούτι.

Μέχρι το 1960 το χωριό βρισκόταν σε άλλη τοποθεσία. Εδώ στο Παλιό Χωριό βρίσκεται και η εκκλησία «Γέννηση της Θεοτόκου».

20. Παρόριο

Το Παρόριο ή Παρόρι (πρώην Μπισχένι) είναι γνωστό χωριό του Δήμου Λεβαδέων του Νομού Βοιωτίας. Βρίσκεται ανατολικά της Δαύλειας, στους πρόποδες του Παρνασσού. Κατά μία άποψη ονομάζεται έτσι επειδή βρίσκεται στα όρια των αντιπεριφερειών Βοιωτίας και Φθιώτιδας. Έχει πληθυσμό κάτι παραπάνω από 200 κατοίκους.

Το χωριό ονομαζόταν Μπισχένι μέχρι το 1930, οπότε μετονομάστηκε σε Παρόρι. Ο ερευνητής Γιάννης Δέδες ταυτίζει το σημερινό Παρόριο με το Καταλανικό φέουδο Bussancha (Bissikeni το αναφέρει ο William Leake στο έργο του Travels in Northern Greece) που αναφέρεται ως ιδιοκτησία του Καταλανού αξιωματούχου Antic Sabater, στη διαθήκη του με ημερομηνία 28 Δεκεμβρίου 1336 που συντάχθηκε στη Θήβα.

Τον Φεβρουάριο του 1856 πραγματοποιήθηκε στον οικισμό μάχη ανάμεσα σε δυνάμεις ασφαλείας και ληστές που υπάγονταν στη συμμορία Πανουργία, με αποτέλεσμα τον θάνατο ή τον τραυματισμό αρκετών ληστών.

Το Παρόρι υπήρξε έδρα κοινότητας στο διάστημα 1912-1998, ενώ στη συνέχεια εντάχθηκε στον δήμο Δαύλειας οπού παρέμεινε έως το 2010. Με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης εντάχθηκε στον Δήμο Λεβαδέων. Ο πληθυσμός του παρουσιάζει μικρή ελάττωση τις τελευταίες δεκαετίες.

Εδώ θα δείτε το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, στο νεκροταφείο Παρορίου, που είναι χτισμένο το 1898, όπως μαρτυρά η χαραγμένη πλάκα δίπλα από την είσοδο του. Τη Μεγάλη Παρασκευή οι κάτοικοι του Παρορίου επισκέπτονται το νεκροταφείο όπου καθαρίζουν τα μνημεία, αποθέτουν λουλούδια σε αυτά και προσκυνούν το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής.

Πολιούχοι Άγιοι του Παρορίου είναι ο Άγιος Δημήτριος και ο Άγιος Θεόδωρος, στην μνήμη των οποίων υπάρχει δισυπόστατος ναός, κτίσμα του 1924-1925. Στην εορτή των Αγίων Θεοδώρων, του Τήρωνος και του Στρατηλάτου το Παρόρι πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Μεσαιωνικός Πύργος
Ο μεσαιωνικός πύργος είναι Φράγκικος και χρησίμευε κυρίως σαν στρατιωτικό φυλάκιο και φρυκτωρία. Βρίσκεται σε χαμηλό λόφο, 1.500 μέτρα ανατολικά από το Παρόρι και έχει οπτική επαφή με τον πύργο του Θουρίου, τον πύργο της Αμφίκλειας και τον πύργο του Πανοπέα. Ο πύργος σώζεται σε ύψος 13 μέτρων, με πάχος τοίχων 2,30 μέτρα και διαστάσεις 7,60×7,45μ. Η είσοδος ήταν στον πρώτο όροφο μέσω τοξωτής θύρας με λίθινους θολίτες. Το τμήμα του δεύτερου ορόφου που σώζεται δείχνει ότι ο όροφος αυτός ήταν λίγο πιο μέσα σε σχέση με τον τοίχο του υποκείμενο ορόφου. Αυτό οδηγεί στην υπόθεση ότι στο παρελθόν ο πύργος επισκευάστηκε με την προσθήκη μιας λίθινης επένδυσης εξωτερικά στην τοιχοποιία του ισογείου που αύξησε το πάχος της.

Πολιτιστική δραστηριότητα
Ο Σύλλογος των Απανταχού Παροριτών «Οι Άγιοι Θεόδωροι» ιδρύθηκε το 1999, έχοντας ως έδρα στην Αθήνα ενώ από το 2019 με απόφαση της ΓΣ των μελών του, η έδρα μεταφέρθηκε τυπικά στο Παρόρι. Τα τελευταία χρόνια, κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου, που πανηγυρίζει η τοπική Μεταμόρφωση του Σωτήρος, διοργανώνεται το Τριήμερο Παράδοσης και Πολιτισμού με ποικίλες πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες τόσο για τους κατοίκους του όσο και για τους επισκέπτες της ευρύτερης περιοχής, αφου εκείνο το διάστημα το Παρόρι γίνεται πόλος έλξης επισκεπτών.

21. Τιροθέα

Η Τιθορέα είναι οικισμός στη Στερεά Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας. Είναι χτισμένη στις ανατολικές πλαγιές του Παρνασσού, σε υψόμετρο 440 μέτρων. Μέχρι το 1926 ονομαζόταν Βελίτσα οπότε μετονομάστηκε σε Τιθορέα (το 1926), λόγω της αρχαίας φωκικής πόλης Τιθορέας, που βρισκόταν στην ίδια ακριβώς τοποθεσία. Τα ερείπια της αρχαίας Τιθορέας διακρίνονται ακόμα ανάμεσα στα σύγχρονα σπίτια του οικισμού, ενώ διασώζεται σε πολύ καλή κατάσταση το τείχος που περιέβαλλε την πόλη. Ο πληθυσμός της είναι περίπου 600 κάτοικοι. Η Τιθορέα γνωρίζει τουριστική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια λόγω της μικρής απόστασης που την χωρίζει από τα χειμερινά θέρετρα του Παρνασσού. Επίσης το χωριό είναι ο τόπος γέννησης και καταγωγής του Φιλοποίμενα Φίνου, ενός από τους σημαντικότερους -και ίσως ο πιο γνωστός- Έλληνες παραγωγούς κινηματογράφου κατά τις δεκαετίες του ’40, ’50, ’60 και ’70. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται 175 ταινίες, πολλές από τις οποίες έμειναν κλασικές.

Η αρχαία Τιθορέα

Η αρχαία Τιθορέα ήταν αρχαία φωκική πόλη, χτισμένη στις ανατολικές πλαγιές του Παρνασσού, στην ίδια θέση που βρίσκεται σήμερα το ομώνυμο χωριό. Η αρχαία πόλη χτίστηκε μετά την καταστροφή των γειτονικών Φωκικών πόλεων από τον στρατό του Ξέρξη. Όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, οι κάτοικοι των κατεστραμμένων πόλεων που βρίσκονταν στις όχθες του Κηφισού κατέφυγαν στις πλαγιές του Παρνασσού στην περιοχή της Τιθορέας. Μετά την απομάκρυνση των Περσών οι Φωκείς οχύρωσαν την περιοχή της Τιθορέας η οποία από φρούριο σταδιακά εξελίχθηκε σε μία ακμάζουσα πόλη που αφομοίωσε τον πληθυσμό των παλαιότερων γειτονικών πόλεων—του Νεώνα της Τριταίας και των παραποτάμιων. Στην μέγιστη ακμή της η Τιθορέα έφτασε τον τρίτο αιώνα π.Χ., οπότε και έκοψε δικό της νόμισμα.

Η Τιθορέα επίσης, συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος χρησιμοποίησε σαν ορμητήριό του μια σπηλιά στη νοτιοανατολική απόκρημνη πλευρά του χωριού ενώ ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έστησε στον κεντρικό δρόμο του Χωριού (στην οικία Ιωάννη Καραγεώργου) το αρχηγείο του.

Την περίοδο της γερμανοϊταλικής κατοχής, στις 24 Απριλίου 1943 οι Ιταλοί έκαψαν σχεδόν το σύνολο των σπιτιών του χωριού αναγκάζοντας τους κατοίκους του να καταφύγουν στις σπηλιές και τα εξωκλήσια του Παρνασσού (Αγιαρσαλή κτλ.).

Φυσικά πολλοί από τους επισκέπτες των χωριών τα επιλέγουν γιατί αγαπούν το σκι και τα χωριά αποτελούν επιπλέον ιδανική αφετηρία για το χιονοδρομικό κέντρο:

Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού

Το μεγαλύτερο χιονοδρομικό κέντρο της χώρας που λειτουργεί από το 1976. Με απόσταση αναπνοής από την Αθήνα βρίσκεται το χιονοδροµικό κέντρο Παρνασσού µε 23 πίστες για όλα τα επίπεδα σκιέρ, 7 χιονοδροµικές διαδροµές και 7 µονοπάτια, συνολικού µήκους περίπου 34 χιλιοµέτρων. Το κέντρο λειτουργεί από τις 8 το πρωί µέχρι τις 8 το βράδυ, υιοθετώντας τον θεσµό του sunset ski. Κάποιος λάτρης της περιπέτειας, µπορεί να δοκιµάσει να κατέβει µία από τις 12 εκτός πίστας διαδροµές µε πολύ βαθύ χιόνι ενώ σε µερικά σηµεία θα κάνετε σκι βλέποντας θάλασσα αφού φαίνεται ο Κορινθιακός Κόλπος! Για να χαρείτε ακόµα περισσότερο το χιονισµένο τοπίο, δοκιµάστε snowshoeing, δηλαδή πεζοπορία µε χιονορακέτες ή ακόµα και snow mobile. (parnassos-ski.gr)

Το χιονοδρομικό του τερέν απλώνεται σε δύο διαφορετικές περιοχές, τα Κελλάρια και τη Φτερόλακκα. Το 2014 πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση του εκσυγχρονισμού του που αφορούσε τα Κελλάρια. O νέος υπερσύγχρονος αναβατήρα τύπου Combi με την ονομασία «Αφροδίτη – Βάκχος» περιλαμβάνει τον αποσυμπλεκόμενο αναβατήρα με 8-θέσιες καμπίνες (8 MGD) «Αφροδίτη» και τον αποσυμπλεκόμενο αναβατήρα με 6-θέσιες καρέκλες και 8-θέσιες καμπίνες (6/8 CGD) «Βάκχος». Οι δύο αναβατήρες συνδέονται στον ενδιάμεσο σταθμό στα Κελλάρια 1950 και έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν συνδυαστικά ή ανεξάρτητα.
Επίσης, το 2014 το Χ.Κ. Παρνασσού απέκτησε του ειδικό σήμα λειτουργίας Τουριστικών Υποδομών από τον ΕΟΤ, με την πιστοποίηση «ELOT EN ISO 14001:2004» από την QMSCERT.

ΑΠΟΣΤΑΣΗ: Από την Αθήνα 198 χιλιόµετρα / 365 χλμ από Θεσσαλονίκη / 160 χλμ από Πάτρα
ΥΨΟΜΕΤΡΟ: 1.640μ. – 2.260μ. ΑΝΑΒΑΤΗΡΕΣ: 17 ΠΙΣΤΕΣ : 23 ΜΗΚΟΣ ΠΙΣΤΩΝ: 34 χλμ.
ΤΙΜΕΣ: Η είσοδος θα σας κοστίσει €30 ή €27 αν αγοράσετε το ski pass σας online, ενώ αν πάτε ως απλώς επισκέπτης, η είσοδος είναι €15. Αν είστε αρχάριος στο σκι, µε τη συνοδεία δασκάλου η ηµερήσια κάρτα ανέρχεται στα €15.
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ: Το κατάστηµα ενοικίασης, πώλησης και συντήρησης χιονοδροµικού εξοπλισµού βρίσκεται στη θέση Κελάρια 1950, στο κεντρικό σαλέ του χιονοδροµικού κέντρου και η ενοικίαση του εξοπλισµού είναι στα €15.
Εδώ μπορείτε να δείτε και τα 18 χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας

Δείτε επίσης

The post Τα 21 όμορφα χωριά του Παρνασσού appeared first on Travelstyle.

Ελλάδα – Travelstyle Read More

Τα 21 όμορφα χωριά του Παρνασσού