Ενημερωτικό δελτίο από τους “Πολίτες στο Προσκήνιο”
Η εκδήλωση για το νερό στην Άμφισσα στις 21/3/2023 που πραγματοποιήθηκε μετά από πρόσκληση των «ΠΟΛΙΤΩΝ στο ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ» κατάφερε να συνασπίσει ενεργούς πολίτες από διαφορετικούς χώρους σε μια ειλικρινή συζήτηση αντιμετώπισης των προβλημάτων που επιφέρει η κυβερνητική πολιτική στην διαχείριση των υδάτων.
Ο επικεφαλής της παράταξης Παναγιώτης Μέγκος ανοίγοντας την συζήτηση αναφέρθηκε στον σκοπό της διοργάνωσης της εκδήλωσης που ήταν:
Να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα του Δήμου Δελφών και κατ’ επέκταση της Φωκίδας όσον αφορά το ΝΕΡΟ, την ημέρα που στην Βουλή συζητιόταν – ψηφιζόταν το νομοσχέδιο με το οποίο επιδιώκεται ο πλήρης έλεγχος και η μεταφορά αρμοδιοτήτων διαχείρισης και κοστολόγησης του Νερού, από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους ΤΟΕΒ στην Νέα ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) όπως αυτή τροποποιείται σε «Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Αποβλήτων και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής».
Στην συζήτηση συμμετείχαν οι επικεφαλής των Περιφερειακών παρατάξεων «Στερεά Υπεροχής» Αναγνωστάκης Δημήτρης, «Ελεύθερης Στερεάς» Βούλγαρης Αντώνης, μέσω του ίντερνετ, ενώ με φυσική παρουσία τοποθετήθηκε η επικεφαλής της «Αριστερής Παρέμβασης» Πολυζώη Νίκη. Με τις παρεμβάσεις τους έθεσαν τα προβλήματα που δημιουργεί η νέα νομοθετική ρύθμιση, ορίζοντας με σαφήνεια από την μεριά τους τις προϋποθέσεις σύγκλισης για την αντιμετώπιση της καινούργιας κατάστασης που θέλουν οι «έμποροι των νερών» να δημιουργήσουν.
Παρευρέθηκαν επίσης ο Περιφερειακός σύμβουλος Φωκίδας Δρόσος Παρακευάς, ο (τελών επί παραίτηση) Πρόεδρος της ΔΕΥΑ Δελφών Σωτήρης Σωτηρόπουλος, ο Κοινοτάρχης ΑΓ. Κων/νου Νίκος Αναγνώστου και ο Κοινοτάρχης Καλοσκοπής Γιώργος Κόλλιας.
Στην συζήτηση παρενέβησαν παίρνοντας τον λόγο, ο Σωτήρης Σωτηρόπουλος, ο Σάββας Γιαννοσπύρος από το Οικονομικό Επιμελητήριο πρώην αυτοδιοικητικός, ο Γιώργος Κόλλιας, η Γεωργία Φλώρου εργαζόμενη στον ΕΦΚΑ, ο Αποστόλης Τσιάμης μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Γεωπόνων εργάζεται στην Περιφέρεια, ο Νίκος Σταντζούρης πρώην δ.σ. των ΠΟΛΙΤΩΝ.
Από την συζήτηση διαμορφώθηκε ένα μαχητικό και ξεκάθαρο Αίτημα- Διεκδίκησης για τα Νερά του τόπο μας, για την Φωκίδα.
Μέλημά μας είναι το επόμενο διάστημα με την βοήθεια όσων συμμετείχαν και άλλων περισσότερων που είναι μαζί μας και δεν μπόρεσαν να παραστούν γιατί η διοργάνωση έγινε αναγκαστικά σε σύντομο χρόνο, το Αίτημα μας να εμπλουτιστεί. Ο αγώνας διεκδίκησης των δικαίων μας στο ΝΕΡΟ να πλαισιωθεί και να αγκαλιάσει τους συνδημότες μας, ξεπερνώντας την παραταξιακή μας δράση, ώστε να φέρει το ποθούμενο αποτέλεσμα.
Ο νόμος ψηφίστηκε. Ο αγώνας της ανατροπής του και της προστασίας του δημόσιου – κοινωνικού αγαθού, του Νερού έχει αρχίσει. Στους Δελφούς και στη Φωκίδα!
Ενημερωτικό Σημείωμα σχετικά με την εκδήλωση για το ΝΕΡΟ
«ΠΟΛΙΤΕΣ στο ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ»
Η εκδήλωση που διοργανώνεται από την δημοτική μας παράταξη ΠΟΛΙΤΕΣ στο ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ, έχει σκοπό να αναδείξει την ιδιαιτερότητα του Δήμου Δελφών και κατ’ επέκταση της Φωκίδας όσον αφορά το ΝΕΡΟ, ιδιαίτερα αυτή την ώρα που συζητείται στην Βουλή το νομοσχέδιο με το οποίο επιδιώκεται ο πλήρης έλεγχος και η μεταφορά αρμοδιοτήτων όσον αφορά την διαχείριση και κοστολόγηση του Νερού, από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους ΤΟΕΒ στην Νέα ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) όπως αυτή τροποποιείται σε «Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Αποβλήτων και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής».
Στόχος μας μέσα από την συζήτηση είναι να διαμορφωθεί ένα μαχητικό και ξεκάθαρο Αίτημα- Διεκδίκηση για τον τόπο μας, για την Φωκίδα, το οποίο θα αναλάβουν να προωθήσουν και διεκδικήσουν με την πίεση – επιμονή μας οι Δήμοι συνεπικουρούμενοι από την Περιφέρεια, σε ότι αφορά την Ύδρευση και την Αποχέτευση από το Κράτος και οι ΤΟΕΒ της περιοχής μας για τα θέματα της Άρδευσης.
Σημειώνουμε εδώ πως: α) οι πηγές από τις οποίες πηγάζει το Νερό που τροφοδοτεί τον ταμιευτήρα του Μόρνου όπως όλοι γνωρίζουμε βρίσκονται στην Φωκίδα και ανήκουν διοικητικά στους δύο Δήμους του Νομού, β) η Άρδευση του Ελαιώνα της Άμφισσας είναι έργο του οποίου η υλοποίηση έχει φτάσει στην ολοκλήρωση μέσα από σκαμπανεβάσματα και μπρος- πίσω πολλών χρόνων. Στην είσοδό του ως νομοθετήματος, μετά την πιθανή επιψήφισή του απ’ την Βουλή, θα προβάλουν νέα προβλήματα για τους Οργανισμούς που διαχειρίζονται την Άρδευση.
Διεκδίκηση & Ερωτήματα διαχρονικά.
Στο παρελθόν έγιναν προσπάθειες να περιφρουρηθεί, προστατευτεί και αξιοποιηθεί το φυσικό αγαθό του Νερού που πηγάζει στον τόπο μας αλλά αποτελέσματα δεν υπήρξαν.
Κι αυτό διότι κατά την άποψή μας ήταν προσανατολισμένα σε λάθος κατεύθυνση.
Είναι σημαντικό να απαντήσουμε σε συγκεκριμένες ερωτήσεις, προβληματισμούς και θέσεις που προβάλλονται σε διάφορους χρόνους, απασχόλησαν στο παρελθόν και μάλιστα ήταν αρκετές οι φορές που δημιούργησαν έριδες ανάμεσα στους ντόπιους. Προβάλλονται και σήμερα αναγκαστικά μέσα από τον ασφυκτικό κλοιό που δημιουργεί η Οικονομική αστάθεια και επιδείνωση τις τελευταίας 15ετίας κυρίως για κοινωνικά στρώματα που περιλαμβάνουν την μικρή και μεσαία τάξη, τους συνταξιούχους, νέους ανθρώπους κλπ.
Είναι το Νερό κοινωνικό αγαθό;
Είναι το Νερό του Μόρνου δικό μας;
Πρέπει να διεκδικήσουμε ανταποδοτικά οφέλη;
Πρέπει να πληρώνουμε το Νερό;
Πόσο κοστίζει;
Η διαχείρισή του σε ποιόν ανήκει;
Αυτά και πολλά άλλα είναι τα ερωτήματα τα οποία ακούμε και καλούμαστε να απαντήσουμε.
Τα πρώτα που πρέπει να απαντήσουμε θεωρώντας τα ως κυρίαρχα είναι σε ποιόν ανήκει το νερό και αν είναι κοινωνικό αγαθό.
Τα δύο αυτά ερωτήματα δηλώνουν από κοινού μία αντίφαση: Αν το ΝΕΡΟ δεχτούμε πως είναι Κοινωνικό Αγαθό, τότε δεν μπορεί να έχει ιδιοκτήτη. Αν δεχτούμε πως το ΝΕΡΟ του Μόρνου μας ανήκει, τότε δεν είναι κοινωνικό αγαθό γιατί ο ιδιοκτήτης στον οποίο ανήκει ορίζει και τι θα το κάνει, πως θα το χρησιμοποιήσει.
Αυτό είναι και το κρίσιμο ερώτημα στο οποίο δίνει απάντηση το Νομοσχέδιο προσπερνώντας το, εντάσσοντάς το στην «οικογένεια» των πηγών ενέργειας και του τρόπου χρήσης τους. Άρα χωρίς να δηλώνει σε ποιόν ανήκει θέλει να ορίσει Πλαίσιο και Κανόνες που θα διέπουν την χρήση του.
ΕΜΕΙΣ έχουμε θέση:
Α) Το ΝΕΡΟ είναι Κοινωνικό Αγαθό και δεν είναι εμπορεύσιμο. Η θέση αυτή είναι Γενική Αρχή και από μόνη της δεν ορίζει τον τρόπο χρήσης του νερού.
Β) Οι ΠΗΓΕΣ από τις οποίες πηγάζει το νερό έχουν ιδιοκτησιακό καθεστώς. Ανήκουν στα διοικητικά όρια των Κοινοτήτων.
Γ) Τις πηγές του νερού οι Δήμοι ως διοικητικές ενότητες των Κοινοτήτων πρέπει να τις προασπίσουν, να τις συντηρήσουν όπως και τον Περιβάλλοντα χώρο, διεκδικώντας παράλληλα τους πόρους που θα τις κρατήσουν βιώσιμες από εκείνους που τις χρησιμοποιούν, για να υπάρχουν και στο μέλλον.
Αυτός είναι ο θεμέλιος προσανατολισμός, κατά την άποψή μας, πάνω στον οποίο από σήμερα και στο μέλλον πρέπει να «χτιστεί» το Αίτημα – Διεκδίκηση των Δήμων του Ν. Φωκίδας, με σκοπό να κρατήσουμε ζωντανές τις πηγές μας, ισχυρή την άποψη και το αίσθημα πως το Νερό είναι Αγαθό Κοινωνικό, διαθέσιμο σε όλους, δεν είναι εμπόρευμα και οι Νόμοι πρέπει να προστατεύουν όλα τα παραπάνω Απαγορεύοντας την πώλησή του.
Πάνω σε αυτό το σκεπτικό καλούμε να πάρουν θέση και να δουλέψουν πρώτα οι άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α & Β Βαθμού και οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των ΤΟΕΒ που διαχειρίζονται τα νερά της Άρδευσης.
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ στο δ.σ. του Δήμου ΔΕΛΦΩΝ στις 14/3/2023
Τις προηγούμενες εβδομάδες και ενώ διαφαινόταν πως θα ανακοινώνονταν βουλευτικές εκλογές, η Κυβέρνηση με διαδικασία κατεπείγουσα (εξπρές) διενήργησε ολιγοήμερη δημόσια διαβούλευση η οποία έληξε στις 27/2/2023 για το «νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής».
Αξίζει εδώ να σημειώσουμε πως στο σχεδιασμό του Νομοσχεδίου δεν μετείχαν θεσμικοί φορείς για τις ΔΕΥΑ, όπως είναι η Επιτροπή Καθοδήγησης ΥΠΕΝ – ΥΠΕΣ – ΥΠΑΝΕ – ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ – ΕΔΕΥΑ της Προγραμματικής Σύμβασης ολοκλήρωσης των υποδομών λυμάτων, δημιουργώντας ένα καινούριο πλαίσιο που πλήττει με άκομψο και βίαιο τρόπο τη λειτουργία των ΔΕΥΑ, όπως αναφέρεται και στο άρθρο 3 του νομοσχεδίου, που είναι και οι βασικοί πάροχοι ύδατος.
Μετά το τραγικό συμβάν της σύγκρουσης των τραίνων στα Τέμπη, που χαρακτηρίζεται πλέον Εθνική τραγωδία με τους 57 νεκρούς και πολλούς τραυματίες, τα προγραμματιζόμενα προς συζήτηση νομοσχέδια της Βουλής μετατέθηκαν, ενώ ως σήμερα ανακοινώσεις για τον χρόνο διεξαγωγής των Βουλευτικών εκλογών δεν έχουν γίνει.
Το νομοσχέδιο αυτό που αφορά το Νερό, τα Απόβλητα και την διαχείρισή τους από τις ΔΕΥΑ και τους Δήμους θα συζητηθεί τις επόμενες μέρες.
Για τον λόγο αυτό ο δήμος Δελφών οφείλει να εκφράσει την άποψή του, την οποία και να αποστείλει στην ΚΕΔΕ και το Ελληνικό Κοινοβούλιο πριν την συζήτηση του Νομοσχεδίου αυτού.
Εισήγηση του θέματος σύμφωνα με την δική μας άποψη και κρίση ως προς την ουσία του Νομοσχεδίου: «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής».
Επισημαίνουμε αρχικά πως το ΣτΕ με πρόσφατες αποφάσεις του έχει αποφανθεί υπέρ της δημόσιας διαχείρισης του νερού (190/2022, 191/2022 της Ολομέλειας και 1886/2022 του Δ’ τμήματος του ΣτΕ).
Με μια βαθύτερη ανάγνωση είναι κατανοητό ότι με το εν λόγω νομοσχέδιο όπως αυτό διαμορφώθηκε ανοίγεται ο δρόμος της ιδιωτικοποίησης του νερού.
Η Κυβέρνηση επανέρχεται από την πίσω πόρτα επιχειρώντας εκ νέου την ιδιωτικοποίηση των νερών στην χώρα μας, υπόθεση αρκετά σοβαρή που ανακινείται τα τελευταία 30 χρόνια συνέχεια όταν δίνεται η ευκαιρία, από ισχυρά οικονομικά συμφέροντα τα οποία επιδιώκουν να το ιδιοποιηθούν. Το κοινωνικό αυτό αγαθό αποτελεί Εθνικό πλούτο για κάθε χώρα χωριστά, της οποίας τα αποθέματα σε νερό μετρούνται και είναι δείκτης βιωσιμότητας και ευμάρειας για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας Κρατικής υπόστασης στα Διεθνή φόρα.
Το Νερό ιδιαίτερα για την Φωκίδα και τον Δήμο Δελφών αποτελεί φυσικό πλούτο και αγαθό υψίστης σημασίας, ιδιαίτερα μετά την κατασκευή του ταμιευτήρα του Μόρνου (Δαφνούς ή Υλαιθος) για την ύδρευση της Αθήνας.
Κύριο χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου νομοσχεδίου είναι πως στο τέλος θα προωθήσει την πώληση των υδάτων της χώρας σε μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες που εκμεταλλεύονται τους υδατικούς πόρους και αποθέματα σε παγκόσμιο επίπεδο, όταν η αντίστοιχη πρακτική δεν έχει ακολουθηθεί ως σήμερα πουθενά στον κόσμο.
Ιστορικά στον τόπο μας το θέμα της σπουδαιότητας του Νερού και η αντίθεση της τοπικής κοινωνίας στην προοπτική της ιδιωτικοποίησής του έχει εκφραστεί και στα τελαυταία χρόνια. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις ενημερωτικές προσπάθειες συλλόγων και κατοίκων από τον πρώην Καποδιστριακού Δήμου Καλλιέων το 2005 ενάντια στην ιδιωτικοποίηση και υπέρ της ενημέρωσης της σπουδαιότητας των νερών και το 2011 όταν πια έγινε Δ.Ε. Καλλιέων του Δήμου Δελφών.
Ιδιαίτερη αναφορά οφείλουμε να κάνουμε για τις ΔΕΥΑ με τις οποίες ασχολείται το νομοσχέδιο εξειδικευμένα.
Η αναφορά στο σχέδιο νόμου μέρος Β΄Κεφάλαιο Α΄ περί ενσωμάτωσης Ευρωπαϊκών Οδηγιών, αφορούν σε υποχρεώσεις της χώρας μας σχετικά με τους κανόνες του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στην επιπρόσθετη ρύθμιση της διαχείρισης του ύδατος και του τρόπου λειτουργίας όλων των παρόχων που λειτουργούν μέχρι σήμερα, κυρίως όμως των ΔΕΥΑ.
Σχολιάζοντας δε τον ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΕΕ) 2021/241 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 12ης Φεβρουαρίου 2021 για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο προοίμιο χαρακτηριστικά ορίζεται ότι «…Οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές μπορούν να θεωρηθούν σημαντικοί εταίροι στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων. Είναι επομένως σκόπιμη η δέουσα διαβούλευση και συμμετοχή τους σύμφωνα με το εθνικό νομικό πλαίσιο…». Σε αυτές λοιπόν τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καμία διαβούλευση δεν έγινε με την τοπική αυτοδιοίκηση και τους φορείς της (Δημοτικά Συμβούλια, ΔΕΥΑ και ΦΟΔΣΑ), αντιθέτως δε, προτείνονται γενικά και αόριστα παρεμβάσεις από μία Ανεξάρτητη Αρχή η οποία καλείται να ρυθμίσει το κοινωνικό αγαθό του νερού, όταν ο σκοπός των Ανεξάρτητων Αρχών, είναι να ρυθμίζουν την ελεύθερη αγορά που λειτουργεί υπό συνθήκες ανταγωνισμού.
Επιπροσθέτως, στο Άρθρο 3 του Κανονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης στο Πεδίο εφαρμογής ορίζεται ότι «….Το πεδίο εφαρμογής του μηχανισμού αναφέρεται σε τομείς πολιτικής με ευρωπαϊκή σημασία, διαρθρωμένους σε έξι πυλώνες: α) πράσινη μετάβαση, β) ψηφιακός μετασχηματισμός, γ) έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, με οικονομική συνοχή, απασχόληση, παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα, έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία, και μια εύρυθμα λειτουργούσα εσωτερική αγορά με ισχυρές ΜΜΕ, δ) κοινωνική και εδαφική συνοχή, ε) υγεία και οικονομική, κοινωνική και θεσμική ανθεκτικότητα, με σκοπό, μεταξύ άλλων, την αύξηση της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων και της ικανότητας αντίδρασης σε κρίσεις, και στ) πολιτικές για την επόμενη γενιά, τα παιδιά και τους νέους, όπως η εκπαίδευση και οι δεξιότητες…».
Με βάση αυτούς τους πυλώνες φυσικά και οι ΔΕΥΑ θα μπορούσαν να προχωρήσουν οι ίδιες σε ουσιαστικές αναβαθμίσεις του τρόπου λειτουργίας τους χωρίς τη δημιουργία της Νέας Ρυθμιστικής Αρχής. Η δυνατότητα δε της νέας ρυθμιστικής αρχής να προτείνει συγχωνεύσεις υφιστάμενων ΔΕΥΑ (άρθρο 12 του σχεδίου νόμου),που μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα, θέτει σε κίνδυνο τις ΔΕΥΑ που λειτουργούν μέχρι και σήμερα χωρίς προβλήματα και αποτελούν πρότυπα Δημοτικών Επιχειρήσεων. Θεωρούμε δε ότι θα έπρεπε αρχικά να προβλεφθεί με το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας των ΔΕΥΑ, η προσπάθεια εξυγίανσης όσων αντιμετωπίζουν προβλήματα. Τα μεγαλύτερα προβλήματα των παρόχων ύδατος, είναι η υποστελέχωσή τους, καθώς και η μη αντιμετώπιση της μεγάλης αύξησης του ενεργειακού κόστους στις ΔΕΥΑ τα τελευταία δύο έτη. Εξάλλου η ίδια αρχή η ΡΑΕ, ήταν και είναι αρμόδια για της ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου Ακόμη και σε ενδεχόμενο πιθανής συγχώνευσης θεωρούμε ότι θα πρέπει να προβλέπονται τέτοιες προϋποθέσεις και εχέγγυα, που δεν θα καθιστούν προβληματικές και τις μη προβληματικές συγχωνευθείσες ΔΕΥΑ. Για όλα αυτά δεν υπήρξε μέχρι και σήμερα καμία ουσιαστική διαβούλευση με τα θεσμικά μας όργανα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα σχετικά με τη ορθή διαχείριση των υδάτων.
Στο μέρος Β’ Κεφάλαιο Α άρθρο 4 του νομοσχεδίου προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 1 του νόμου 4001/2011 προκειμένου να συμπεριληφθεί στους σκοπούς του νόμου αυτού «η ρύθμιση θεμάτων εποπτείας και ελέγχου των παρόχων υπηρεσιών ύδατος και διαχείρισης αστικών αποβλήτων» αναλαμβάνοντας ουσιαστικά η νέα Αρχή τη λειτουργία και τον έλεγχο των ΔΕΥΑ, αντίθετα με όσα ισχύουν στο ν.1069/80 και τον κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων
Στο άρθρο 5 του σχεδίου νόμου περί θεσμοθέτησης νέων αρχών κατά την άσκηση αρμοδιοτήτων επί των υδάτων και των αστικών αποβλήτων, σχετικά με διαφανείς διαδικασίες για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών ή την μέγιστη δυνατή ποιότητά τους, θεωρούμε ότι τίθεται το άρθρο αυτό εκ του περισσού, καθώς οι αρχές αυτές διέπουν όλα αυτά τα χρόνια τις διαδικασίες που ακολουθούνται στις ΔΕΥΑ εξασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία για το πόσιμο νερό
Τονίζουμε ότι ο έλεγχος προβλέπεται ήδη νομοθετικά και για τις ΔΕΥΑ. Ασκείται δε πολλαπλώς έλεγχος που διασφαλίζει τη διαφάνεια και τη νομιμότητα στη λήψη των όποιων αποφάσεων των ΔΣ των ΔΕΥΑ, καθώς και των Δημοτικών Συμβουλίων που τις εγκρίνουν πχ. τιμολογιακή πολιτική. Εφαρμόζονται ευθέως διατάξεις που διέπουν τις διαγωνιστικές διαδικασίες και τις αναθέσεις σύμφωνα με τα ισχύοντα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ελέγχονται τέλος οι αποφάσεις τους από δημόσιες ανεξάρτητες αρχές, όπως Ελεγκτικό Συνέδριο, Εθνική Αρχή Διαφάνειας κλπ.
Έχει κριθεί δε και νομολογικά παγίως από τον ΑΠ ότι με το άρθρο 1 § 1 του ν. 1069/1980 “Περί κινήτρων δια την ίδρυσιν Επιχειρήσεων Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως” (Α’ 191), όπως ίσχυε πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 1 του ν. 4483/2017, προβλέφθηκε για την άσκηση των πάσης φύσεως δραστηριοτήτων του κυκλώματος ύδρευσης και αποχέτευσης οικιστικών κέντρων της χώρας (με εξαίρεση τις πόλεις των Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Βόλου και των μειζόνων περιοχών τους), η δυνατότητα της σύστασης σε κάθε δήμο ή κοινότητα ενιαίων επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, οι οποίες αποτελούν ίδια νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) κοινωφελούς χαρακτήρα, διεπόμενα από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από το νόμο, λειτουργούν με τη μορφή δημοτικής ή κοινοτικής επιχείρησης και διέπονται ως προς τη διοίκηση, οργάνωση, εκτέλεση, λειτουργία, συντήρηση των έργων της αρμοδιότητάς τους καθώς και τις πηγές της χρηματοδότησής τους από τις διατάξεις του νόμου αυτού, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά των διατάξεων του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα…. Οι επιχειρήσεις αυτές ύδρευσης και αποχέτευσης, διαθέτουν πλήρη νομική, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια…».
Συνεπώς, με τις διατάξεις που προτείνονται στα άρθρα του νομοσχεδίου σχετικά με τις αρμοδιότητες της νέας αυτής αρχής, τη σύνθεση της και τη λειτουργία της επέρχεται πλήρης κατάργηση των ουσιαστικών αρμοδιοτήτων των ΔΣ των ΔΕΥΑ, καθώς και αρμοδιοτήτων των Δημοτικών Συμβουλίων που τα ελέγχουν, δημιουργούνται δε αντικρουόμενες διατάξεις, οι οποίες έμμεσα επιδιώκουν να καταργήσουν ισχύουσες διατάξεις.
Επιπροσθέτως, με το εν λόγω νομοσχέδιο, εφόσον ψηφιστεί, θα τεθούν σε ισχύ αντίθετες διατάξεις, που με την πολυνομία αυτή θα δημιουργήσουν εύλογα σύγχυση και θα επιφέρουν σε δεύτερο χρόνο την πλήρη διάλυση των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, οι οποίες επιτελούν δια νόμου κοινωφελή σκοπό και διαχειρίζονται δημόσιο αγαθό.
Ακόμη και αν επιδιώκαμε την κατ’ άρθρο διαβούλευση, σε κανένα σημείο δεν υπάρχει η πρόβλεψη συμμετοχής αρμοδίων εκπροσώπων στα όργανα αυτής της αρχής, είτε είναι νομικά πρόσωπα, όπως η ΕΔΕΥΑ, είτε φυσικά πρόσωπα όπως είναι Πρόεδροι και μέλη ΔΣ των ΔΕΥΑ, εκπρόσωποι εργαζομένων, οι οποίοι εξ ορισμού έχουν την τεχνογνωσία να προσφέρουν τόσο σε συμβουλευτικό όσο και σε διαχειριστικό επίπεδο τις γνώσεις τους.
Επισημαίνουμε ότι σε όλα τα άρθρα από το 12,13,14,15 έως και το τέλος του νομοσχεδίου διαπιστώνεται μία προχειρότητα στον τρόπο οργάνωσης αυτής της Αρχής, με ασάφειες ως προς τον πραγματικό τρόπο λειτουργίας της, εντέχνως φυσικά, καθώς είναι αδιανόητο ότι μία αρχή με δεκατρία (13) μέλη στο ΔΣ της και τρεις (3) υπαλλήλους, που θα ασχολούνται με τα ζητήματα των παρόχων ύδατος θα μπορέσει να αναλάβει τον πλήρη έλεγχο, την εποπτεία και διαχείριση τους, ιδιαίτερα των ΔΕΥΑ, που είναι εκατοντάδες.
Σχετικά με το άρθρο που αφορά τους πόρους της νέας ρυθμιστικής αρχής επισημαίνουμε ότι τα κύρια έσοδα των ΔΕΥΑ είναι τέλη που επιβάλλονται στους δημότες και αποτελούν ανταποδοτικά τέλη. Τα χρήματα αυτά οφείλουν οι ΔΕΥΑ να αποδίδουν με έργα στις χωρικές αρμοδιότητες τους. Συνεπώς, δεν μπορούν να επιβληθούν υπέρογκα και προσχηματικά πρόστιμα επι των ακαθάριστων εσόδων τους ούτε να χρηματοδοτούν κατά το δοκούν και χωρίς κανένα απολύτως πλαίσιο ανεξάρτητες αρχές της χώρας. Ενδεικτικό της προχειρότητας σύνταξης του νομοσχεδίου είναι η αναφορά στο άρθρο 18 για την επιβολή κυρώσεων, ότι θα λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό του ύψους προστίμων η χρηματοοικονομική ευρωστία του παραβάτη και ο συνολικός κύκλος εργασιών του
Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε στις αποφάσεις 190 και 191 του ΣτΕ, κατά το Σύνταγμα (άρθρα 5 και 21), ότι η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης δεν συνιστά δραστηριότητα αναπόσπαστη από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας, καθώς κρίνει ότι μόνον εάν το Ελληνικό Δημόσιο διατηρεί κατ’ ουσίαν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου των δημοσίων αυτών επιχειρήσεων, οι οποίες παρέχουν, υπό τις ανωτέρω συνθήκες, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας απολύτως ζωτικής σημασίας για τον πληθυσμό ………….. εξασφαλίζονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου και η εκλογή της πλειοψηφίας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των επιχειρήσεων. Διασφαλίζεται όμως και η διαχείριση των εταιρειών σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Σύνταγμα, όπως έχει κρίνει το ΣτΕ και σε προηγούμενη απόφαση (1906/2014), καθώς το Δημόσιο «δεν επιτρέπεται να επιδιώκει, προεχόντως ή παραλλήλως, οικονομικούς ή άλλους σκοπούς, έστω και υπαγορευόμενους από το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, όταν οι σκοποί αυτοί ανταγωνίζονται ή θέτουν σε κίνδυνο την αξιούμενη αδιάλειπτη και υψηλής ποιότητας παροχή των, ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, ως άνω υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης».
Αντιβαίνει στο Σύνταγμα κάθε προσπάθεια αλλοίωσης του κοινωνικού και δημόσιου χαρακτήρα διαχείρισης του ύδατος. Έχει κατοχυρωθεί ξεκάθαρα ότι το νερό ανήκει σε όλους τους πολίτες και σε καμία με περίπτωση με το πρόσχημα δήθεν τήρηση αρχών διαφάνειας και αποτελεσματικότητας, δεν μπορεί κανείς να το στερήσει.
Οφείλουμε να σημειώσουμε:
Όσοι εργάζονται και εργάστηκαν σε ΔΕΥΑ, αλλά και όσοι βρέθηκαν στις διοικήσεις τους, φρόντισαν με τον καλύτερο τρόπο τη λειτουργία τους, ακόμη και σε δύσκολους καιρούς, ασκώντας κοινωνική πολιτική σε ευάλωτες ομάδες, αλλά δείχνοντας και τον κοινωνικό χαρακτήρα των ΔΕΥΑ, καθώς μέχρι και σήμερα ακόμη και σε περιόδους κρίσης απορρόφησαν όλες τις ανατιμήσεις (βλέπε ΔΕΥΑ δήμου Δελφών) χωρίς να επιβαρύνουν τους πολίτες εξασφαλίζοντας την παροχή φθηνού πόσιμου νερού.
Κανένας δεν αρνείται ότι θα πρέπει να υπάρξει θεσμική και συντονισμένη συζήτηση για να μπορέσει να διαμορφωθεί ένα ποιο εξελιγμένο πλαίσιο λειτουργίας των ΔΕΥΑ, αλλά και θα πρέπει επίσης η πολιτεία να κατανοήσει και να μεθοδεύσει νομοσχέδια που θα επιλύουν και θα αντιμετωπίζουν στοχευμένα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πάροχοι ύδατος και αστικών αποβλήτων.
ΑΠΟΦΑΣΗ – ΨΗΦΙΣΜΑ
Το δ.σ. του Δήμου Δελφών,
Απαιτεί την άμεση απόσυρση του Νομοσχεδίου για την Ρ.Α.Α.Ε.Υ. επειδή:
- Ο τομέας παροχής των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στην Ελλάδα (με εξαίρεση τα εμφιαλωμένα νερά) ΔΕΝ ιδιωτικοποιείται, ούτε και επιτρέπεται εκ του Συντάγματος να ιδιωτικοποιηθεί
- Δεν υφίσταται ανάγκη δημιουργίας ανεξάρτητης ρυθμιστικής αρχής στα νερά γιατί δεν υφίσταται το ανταγωνιστικό πλαίσιο με άλλα λόγια δεν υπάρχει ελεύθερη αγορά, την οποία πρέπει να εποπτεύσει, να ελέγξει και να ρυθμίσει για να τηρηθούν οι κανόνες ανταγωνισμού.
- Δίνονται αυξημένες αρμοδιότητες στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. η οποία μπορεί να προτείνει αναδιοργάνωση του τομέα παροχής υπηρεσιών ύδατος με συγχωνεύσεις και συνενώσεις των παρόχων υπηρεσιών ύδατος. Αυτό όμως προσκρούει σε ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο θεσμικό πλαίσιο των Δ.Ε.Υ.Α. του Ν. 1069/80 και κυρίως στον αυτοδιοίκητικο χαρακτήρα των συγκεκριμένων επιχειρήσεων αλλά και σε κεκτημένα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
- Θεσπίζει κριτήρια αξιολόγησης της διαχειριστικής ικανότητας των Παρόχων Υπηρεσιών Ύδρευσης και τα ελάχιστα επίπεδα πλήρωσης των κριτήριων για την πιστοποίηση της επάρκειάς τους.
- Επιβάλει υπέρογκα πρόστιμα, και επιβαρύνει οικονομικά με τα τέλη που εισπράττει από τις Δημόσιες επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης και τις ΔΕΥΑ, εισπράττοντας ποσοστό επί του συνολικού ετήσιου κύκλου εργασιών των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, ούτε καν επί των καθαρών κερδών τους. Ακόμη και με ζημίες, θα υποχρεούνται να δίνουν χρήματα για την λειτουργία της νέας ΡΑΕ .
- η νέα Ρυθμιστική Αρχή ενισχύεται θεσμικά σε βάρος τόσο του Υ. Π. ΕΝ και της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας Υδάτων, όσο και ιδίως σε βάρος των Δ.Ε.Υ.Α. και υπεισέρχεται σε ζητήματα που συνδέονται με κρίσιμες αρμοδιότητες των επιχειρήσεων, θεσμικά κατοχυρωμένες, όπως για παράδειγμα ο καθορισμός και ο έλεγχος της τιμολογιακής τους πολιτικής. Ουσιαστικά, επιχειρείται η κατάργηση του ιδρυτικού νόμου των Δ.Ε.Υ.Α., ο ν. 1069/80.
- Αποκλείονται, η Ε.Δ.Ε.Υ.Α. ο θεσμικός εκπρόσωπος των ΔΕΥΑ, αλλά και η ΠΟΕ – ΔΕΥΑ που εκφράζει το σύνολο των εργαζόμενων της χώρας, από την συμμετοχή τους στα όργανα διαμόρφωσης και διαβούλευσης για ζητήματα υδατικών πόρων σε αντίθεση με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
- Βρίσκεται ενάντια σθεναρά σε κάθε προσπάθεια διάλυσης των ΔΕΥΑ, που απέδειξαν όλα αυτά τα χρόνια τη χρησιμότητά τους και την ανταποδοτικότητα των υπηρεσιών τους στους πολίτες.
Οι δημοτικοί σύμβουλοι
Μέγκος Παναγιώτης
Μπάκας Δημήτρης
Φωτόπουλος Λάμπρος
Πηγή fokidanews.gr