Δημοσίευση από Medical Brief
Η προκατάληψη κατά του ατμίσματος υπονομεύει την έρευνα για το ηλεκτρονικό τσιγάρο; Η μελέτη εγείρει ερωτήματα
Μια πρόσφατη μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Circulation της American Heart Association, υποδηλώνει ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο https://www.replacesmoke.com/ είναι πολύ λιγότερο επιβλαβές από το κάπνισμα. Οι συγγραφείς και το περιοδικό προσπάθησαν να ευτελίσουν αυτό το αποτέλεσμα. Έχουν προκατάληψη κατά του ατμίσματος; Τίθεται το ερώτημα στον Cameron English του Αμερικανικού Συμβουλίου για την Επιστήμη και την Υγεία (ACSH).
Το ακόλουθο άρθρο δημοσιεύθηκε στις 10 Μαΐου 2022 από τον ACSH, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό προάσπισης της επιστήμης για το όφελος των καταναλωτών, που στοχεύει να «υποστηρίξει την επιστήμη και την ιατρική που βασίζεται σε στοιχεία και να απομυθοποιήσει την άχρηστη επιστήμη και τους υπερβολικούς φόβους για την υγεία». Παρακάτω είναι ένα δελτίο τύπου από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA), ακολουθούμενο από την ερευνητική επιστολή που δημοσιεύτηκε στο Circulation.
Η προκατάληψη κατά του ατμίσματος υπονομεύει την έρευνα για το ηλεκτρονικό τσιγάρο;
Οι άπειροι δημοσιογράφοι συνήθως κάνουν ένα λάθος που είναι γνωστό ως «θάβοντας το lede (εισαγωγική ενότητα μιας είδησης που έχει σκοπό να δελεάσει τον αναγνώστη να διαβάσει ολόκληρη την ιστορία)» ή κρύβουν τις πιο κρίσιμες πτυχές μιας ιστορίας κάτω από πολλές πληροφορίες που αποσπούν την προσοχή και είναι λιγότερο σημαντικές. Οι επιστήμονες συχνά κάνουν ένα ανάλογο λάθος, δίνοντας έμφαση στα λιγότερο σημαντικά αποτελέσματα από την έρευνά τους, ενώ ευτελίζουν άλλα που είναι πιο συναφή, ειδικά επειδή σχετίζονται με τη δημόσια υγεία.
Παράδειγμα: μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Circulation της American Heart Association ανέφερε συσχέτιση μεταξύ της διπλής, ταυτόχρονης χρήσης ηλεκτρονικών τσιγάρων και καύσιμου καπνού και του αυξημένου κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου (CVD) για μια περίοδο έξι ετών.
Τα αποτελέσματα της εργασίας, όπως θα δούμε, υποστηρίζουν ξεκάθαρα το άτμισμα ως εναλλακτική λύση χαμηλού κινδύνου αντί του καπνίσματος, αλλά η Καρδιολογική Εταιρεία έκανε ό,τι μπορούσε για να υποβαθμίσει αυτά τα αποτελέσματα.
Η μελέτη
Οι ερευνητές εξέτασαν 24.027 συμμετέχοντες από τη μελέτη Population Assessment of Tobacco and Health (PATH), οι οποίοι ανέφεραν μόνοι τους τις συνήθειές τους για κάπνισμα, άτμισμα ή διπλή χρήση ετησίως μεταξύ 2013 και 2019.
Όποιος είχε καπνίσει περισσότερα από 100 τσιγάρα στη ζωή του και ανέφερε ότι κάπνιζε την τρέχουσα περίοδο, ταξινομήθηκε ως καπνιστής. Αν κάποιος ανέφερε κάποια τρέχουσα χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου, κατηγοριοποιούνταν ως ατμιστής. Οι συμμετέχοντες ταξινομήθηκαν κατά «μη χρήση (αποκλείεται τρέχουσα χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου ή κάπνισμα), αποκλειστική χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου, αποκλειστικό κάπνισμα ή διπλή χρήση». Αυτές οι ταξινομήσεις ενημερώνονταν ετησίως.
Οι ερευνητές όρισαν ως περιστατικό CVD την οποιαδήποτε αυτοαναφερόμενη διάγνωση εμφράγματος του μυοκαρδίου (MI) ή χειρουργικής παράκαμψης, καρδιακής ανεπάρκειας (HF), άλλης καρδιακής πάθησης ή εγκεφαλικού επεισοδίου που ξεκινά από το κύμα 2 και συνεχίζει μέχρι το κύμα 5. Εξέτασαν επίσης χωριστά το MI, το HF και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Που θα έπρεπε να επικεντρωθούν
Παραμερίζοντας τους γενικούς ορισμούς έκθεσης που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη μελέτη, τους οποίους έχουμε επικρίνει προηγουμένως, τα αποτελέσματα έδωσαν στο άτμισμα μια μάλλον ευνοϊκή χροιά:
«Μετά την προσαρμογή για συμμεταβλητές, οι συμμετέχοντες που χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά ηλεκτρονικά τσιγάρα διέτρεχαν κίνδυνο για εμφάνιση οποιασδήποτε κατάστασης καρδιαγγειακής νόσου που δεν διέφερε από τους μη χρήστες και υψηλότερο, αν και μη σημαντικό, κίνδυνο έκβασης MI, HF ή εγκεφαλικού…
Σε σύγκριση με το κάπνισμα, η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου συσχετίστηκε με 30% έως 40% χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, αν και αυτή η συσχέτιση ήταν σημαντική μόνο για οποιαδήποτε έκβαση καρδιαγγειακής νόσου».
Οι καπνιστές ανέφεραν μόνοι τους 569 περιστατικά καρδιαγγειακής νόσου σε σύγκριση με μόλις 41 από τους χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων. Περιορίζοντας τα αποτελέσματα σε καρδιακή προσβολή, καρδιακή ανεπάρκεια ή εγκεφαλικό, οι καπνιστές παρουσίασαν 242 συμβάντα, ενώ οι ατμιστές ανέφεραν μόνο 15 από αυτά τα ίδια συμβάντα.
Αυτή είναι μια τεράστια μείωση του κινδύνου, επομένως το προφανές συμπέρασμα που προκύπτει από αυτά τα αποτελέσματα είναι ότι το άτμισμα σχετίζεται με πολύ λιγότερα επεισόδια καρδιαγγειακής νόσου από ότι το κάπνισμα.
Ανάλογα με τη συγκεκριμένη κατάσταση που παρακολουθείται, φαίνεται ότι το άτμισμα ενέχει πολύ μικρό κίνδυνο.
Αλλά γίνεται ακόμα καλύτερο. Οι συγγραφείς συνέχισαν σημειώνοντας ότι: «Δεν βρήκαμε σημαντική διαφορά στον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο από την αποκλειστική χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου σε σύγκριση με τη μη χρήση τσιγάρων και ηλεκτρονικών τσιγάρων, αν και οι αναλύσεις περιορίστηκαν από έναν μικρό αριθμό συμβάντων καρδιαγγειακής νόσου σε χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου».
Διαβάστε ξανά αυτή τη φράση.
Δεν μπορούσαν να προσδιορίσουν εάν ο καρδιαγγειακός κίνδυνος από το άτμισμα ήταν στατιστικά σημαντικός επειδή οι χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων παρουσίασαν πολύ λίγα συμβάντα καρδιαγγειακής νόσου. Με άλλα λόγια, δεν υπήρχε ουσιαστική συσχέτιση μεταξύ του ατμίσματος και του αυξημένου κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.
Αυτό είναι το μήνυμα που πρέπει να διαδοθεί από αυτή την μελέτη.
Παρόλα αυτά, αυτός είναι ο τίτλος που δημοσίευσε η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία στο δελτίο τύπου της για τη μελέτη:
«Δεν υπάρχουν οφέλη για την υγεία των ενηλίκων που χρησιμοποιούν ταυτόχρονα ηλεκτρονικά και παραδοσιακά τσιγάρα».
Ακόμα κι εδώ, όμως, τα αποτελέσματα δεν ήταν ξεκάθαρα. Είναι πιθανό ότι ο αυξημένος κίνδυνος για καρδιαγγειακή νόσο των διπλών χρηστών να αποδίδεται αποκλειστικά στην κατανάλωση τσιγάρου. Για παράδειγμα, αν κάποιος κάπνιζε δύο λιγότερα τσιγάρα καθημερινά από ένα πακέτο των 20, εξακολουθούσε να καπνίζει 18 τσιγάρα κάθε μέρα για έξι χρόνια.
Δεν ξέρουμε αν αυτό συνέβη στην πραγματικότητα. Τα δεδομένα έκθεσης είναι πολύ ασαφή για να εξαχθεί ένα τόσο συγκεκριμένο συμπέρασμα. Αλλά το γεγονός παραμένει: η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία τόνισε το μόνο αποτέλεσμα που απεικονίζει το άτμισμα ως επιβλαβές.
Αποτελέσματα που προκαλούν αμηχανία
Υποψιαζόμαστε ότι η Καρδιολογική Εταιρεία γνωρίζει πόσο άσχημα φαίνονται αυτά τα αποτελέσματα για την εκστρατεία κατά των ηλεκτρονικών τσιγάρων, επειδή το δελτίο τύπου περιλάμβανε αυτό το πολύ αποκαλυπτικό απόσπασμα:
«Ενώ η μελέτη PATH παρέχει ουσιαστικά διαχρονικά δεδομένα για τη χρήση παραδοσιακών και ηλεκτρονικών τσιγάρων, καθώς και για αποτελέσματα όπως καρδιαγγειακά συμβάντα, τα δεδομένα αναφέρονται από τους ίδιους τους ασθενείς, η διάρκεια της μελέτης είναι μικρή και το ποσοστό συμβάντων εξακολουθεί να είναι χαμηλό – ειδικά σε νεότερους ανθρώπους.
«Δεδομένου ότι η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι ακόμα σχετικά πρόσφατη, δεν υπάρχει ακόμη ισχυρό σύνολο μακροπρόθεσμων στοιχείων που να προσδιορίζουν τον ενδεχόμενο κίνδυνο χρήσης αυτών των προϊόντων με την πάροδο του χρόνου… Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ακόμη και με τα παραδοσιακά τσιγάρα, δεκαετίες χρήσης και επιτήρησης χρειάστηκαν για να παρέχουμε τα ισχυρά στοιχεία που έχουμε τώρα που επιβεβαιώνουν την εξαιρετικά σημαντική βλάβη των καύσιμων τσιγάρων».
Dr Rose Marie Robertson, αναπληρώτρια επικεφαλής επιστήμης και ιατρός της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας
Αυτά τα σχόλια προκαλούν πολλά ερωτήματα.
Σχεδόν κάθε επιδημιολογική μελέτη έχει ορισμένα σημαντικά ελαττώματα ή περιορισμούς. Συνήθως πρέπει να διαβάσετε την εργασία πολύ προσεκτικά για να αποκαλύψετε αυτά τα ελλείμματα, αλλά η Καρδιολογική Εταιρεία τα προσφέρει στο δελτίο τύπου – το έγγραφο που χρησιμοποιούν οι ευκολόπιστοι δημοσιογράφοι για να γράψουν τις ιστορίες τους.
Γιατί η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία τόνισε με τόση ανυπομονησία ότι τα δεδομένα του PATH είναι αυτοαναφερόμενα συμβάντα, ότι το ποσοστό συμβάντων είναι χαμηλό και η διάρκεια μικρή; Επιπλέον, εάν τα αποτελέσματα του PATH είναι τόσο ελλιπή, γιατί αυτοί οι ερευνητές τα χρησιμοποίησαν εξαρχής;
Τέλος, γιατί η Robertson υπονόησε ότι μελλοντικές μελέτες μπορεί να αποκαλύψουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία που να οφείλονται στο άτμισμα, όπως έκανε παλαιότερη έρευνα για τη χρήση καπνού; Γνωρίζουμε ήδη ότι το άτμισμα είναι πολύ λιγότερο επιβλαβές από το κάπνισμα, επομένως η αναλογική αναφορά της είναι αδικαιολόγητη.
Οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι οποιουδήποτε νέου προϊόντος είναι, εξ ορισμού, άγνωστοι. Ωστόσο, δεν πρέπει να κάνουμε εικασίες σχετικά με το ποιοι θα μπορούσαν να είναι αυτοί οι κίνδυνοι, ειδικά όταν τα υπάρχοντα δεδομένα υποδηλώνουν ότι το προϊόν δεν είναι πολύ επιβλαβές.
Συγκριτικά θα μπορούσαμε να πούμε, κανένας αξιοσέβαστος επιστήμονας δεν θα προειδοποιούσε ότι: «Δεδομένου ότι ο εμβολιασμός κατά του COVID είναι ακόμα σχετικά νέος, δεν υπάρχει ακόμη ισχυρό σύνολο μακροπρόθεσμων στοιχείων που να προσδιορίζουν τον ενδεχόμενο κίνδυνο λήψης αυτών των εμβολιασμών με την πάροδο του χρόνου».
Οι άνθρωποι που κάνουν εικασίες με αυτόν τον τρόπο ονομάζονται άμεσα αντιεμβολιαστές. Αλλά οι ερευνητές για τον έλεγχο του καπνού κάνουν το ίδιο παράλογο άλμα όταν προσπαθούν να παραποιήσουν τα στοιχεία για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Πρέπει να σταματήσουν.
Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών, που αναμφισβήτητα περιλαμβάνει την παρούσα μελέτη, δείχνει ότι το άτμισμα είναι μια ασφαλέστερη εναλλακτική λύση στο κάπνισμα.
Μέχρι τα δεδομένα να δείξουν το αντίθετο, ας μείνουμε σε αυτό το συμπέρασμα.