Φανταστικός διάλογος: Ο καταναλωτής συγκρίνοντας την τιμή κιλοβατώρας (59 λεπτά) για τον Οκτώβριο, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (79 λεπτά), λέει σε διευθυντικό στέλεχος της ΔΕΗ: «Μπράβο, φτηνό το βάλατε, αυτόν το μήνα, το ρεύμα».
Κι ο τελευταίος απαντά: «Ε, καλά είναι, πόσο να το βάλουμε, 23 λεπτά αγοράζουμε, 59 πουλάμε. Να μην κλέβουμε και τον κόσμο…».
Ο διάλογος είναι φανταστικός αλλά η αναλογία τιμών πραγματική:
- Advertisement -
για τον μήνα Οκτώβριο η χονδρική τιμή διαμορφώθηκε στα 232,6 €/MWh (ευρώ ανά μεγαβατώρα) και η λιανική τιμή στα 595 €/MWh (ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή ανά 1000 κιλοβατώρες).
Αν η ΔΕΗ δεν έβγαζε εμπορικό κέρδος (παρά μόνο το κέρδος παραγωγού), τότε η λιανική τιμή θα ήταν 232,6 €/MWh. Τώρα το ποσοστό κέρδους είναι: (595-232,6)/232,6=156%. Κι αυτό είναι μόνο το εμπορικό κέρδος. Η μεταφορά και διανομή του ρεύματος χρεώνεται χωριστά και επιπλέον.
Σε παλιότερο άρθρο μας, «Ρήτρα με 2 λόγια», είχαμε εξηγήσει ότι το εμπορικό κέρδος, που θα «έπρεπε» να προκύψει (με τα τότε δεδομένα) για να μην «χρειαστεί» να εφαρμοστεί η Ρήτρα, ήταν 243% (με τιμές βέβαια πολύ χαμηλότερες) και καταλήγαμε:
«…Το παιχνίδι, λοιπόν, από την αρχή ήταν στημένο και ναρκοθετημένο. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Επειδή όμως είναι η βάση και η πρόγευση όσων θα ακολουθήσουν, θεωρήσαμε σκόπιμο να τα επαναφέρουμε, πριν αναλύσουμε τα νέα μέτρα…»
Τώρα πια έχουμε όλα τα στοιχεία για την αξιολόγηση της σημερινής κατάστασης και τη σύγκρισή της με το πρόσφατο παρελθόν. Όμως πρέπει να κοιτάξουμε πίσω από τη βιτρίνα. Αυτό θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε στα επόμενα, μαζί με το πως φθάσαμε ως εδώ:
Από τον Αύγουστο του 2021, με τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής, είχαμε τριπλασιασμό της τιμής του ρεύματος. Αυτό, σε πολλές περιπτώσεις, άργησε να γίνει αντιληπτό, γιατί υπήρχαν οι διάφορες εκπτώσεις, που σε πολλές περιπτώσεις, έκρυψαν την αύξηση από το πληρωτέο ποσό. Σε άλλες περιπτώσεις οι αυξήσεις και στο πληρωτέο ποσό ήταν εξωφρενικές.
Όταν η κατάσταση άρχισε να ξεφεύγει η κυβέρνηση ανακοίνωσε την «αναστολή» της Ρήτρας (για έναν χρόνο αρχικά). Τα αποτελέσματα τώρα (μετά από 4 μήνες εφαρμογής) φαίνονται πια καθαρά:
Στις 2 πρώτες στήλες του παρακάτω πίνακα φαίνεται ο μήνας και η αντίστοιχη Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (χονδρική τιμή), που προκύπτει από το «Χρηματιστήριο Ενέργειας». Στην 3η στήλη φαίνεται η λιανική τιμή με την προσαύξηση, που προκύπτει από την εφαρμογή του τύπου της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και στην 4η στήλη η νέα τιμή (από τον Αύγουστο του 22).
Στην 5η στήλη φαίνεται το ποσοστό αύξησης (4η στήλη σε σχέση με την 3η), που προκύπτει από την εφαρμογή των νέων τιμών. Οι τιμές είναι, κατά μέσο όρο, γύρω στο 15-20% πιο ακριβές από αυτές που θα είχαμε αν ίσχυε η Ρήτρα.
Αυτό δηλαδή, που χαρακτηρίστηκε ως «αναστολή» της Ρήτρας, οδήγησε σε νέες (επιπλέον) αυξήσεις από 5,4% έως 37,3%. Η μεγάλη διακύμανση που παρατηρείται, οφείλεται στο ότι η ΔΕΗ για τον υπολογισμό της Ρήτρας χρησιμοποιούσε την χονδρική τιμή του προηγούμενου μήνα.
Στην 6η στήλη φαίνεται η λιανική τιμή, που η ΔΕΗ χρέωνε και χρεώνει τους λογαριασμούς των καταναλωτών, και στην 7η το εμπορικό κέρδος, που προαναφέρθηκε, για διάστημα ενός έτους.
Στο πρώτο 9μηνο, με τη Ρήτρα, το μέσο εμπορικό κέρδος, είναι 39,2% (με βάση τον παραπάνω πίνακα). Στο τελευταίο 3μηνο, μετά την «αναστολή» της Ρήτρας, αυτό διαμορφώνεται στο 85,4%. Δηλαδή, μετά την «αναστολή» της Ρήτρας το εμπορικό κέρδος υπερδιπλασιάστηκε!
Η τιμή του ποσοστού κέρδους τον Σεπτέμβριο, 89%, ήταν ήδη εξωφρενική και αυτό κάποιος θα μπορούσε να το αποδώσει στην πολύ υψηλή τιμή της λιανικής στο 0,788 €/kWh. Όμως τον Οκτώβριο, που η τιμή της λιανικής «υποχώρησε» στο 0,595 €/kWh (και πολλοί είπαν μπράβο στη ΔΕΗ!), το ποσοστό κέρδους εκτοξεύτηκε στο 155,8%.
Σημειώστε ότι για τον Οκτώβριο το ποσοστό αύξησης σε σχέση με τη Ρήτρα, 7,9%, είναι πολύ μικρότερο από του προηγούμενου και του επόμενου μήνα. Αυτό οφείλεται στον τρόπο υπολογισμού της Ρήτρας (από την ΔΕΗ) που προαναφέρθηκε. Έτσι, η τιμή με Ρήτρα, για τον Οκτώβριο ήταν ήδη πολύ υψηλή, σχεδόν ίδια με του Σεπτεμβρίου, και «χρειάστηκε» μικρή επιπλέον αύξηση.
Θα μπορούσε η ΔΕΗ, έτσι για «ξεκάρφωμα», να είχε ανακοινώσει λιανική τιμή, έστω και για έναν μήνα, μειωμένη σε σχέση με τη Ρήτρα, αλλά πού τέτοια ευαισθησία; Από την άλλη η χονδρική τιμή είχε υποχωρήσει σημαντικά και αυτό οδήγησε σε επιπλέον «ουρανοκατέβατα» κέρδη.
Η κοινωνία απαθής παρακολουθεί, στους αυξημένους μεν λογαριασμούς, το αρνητικό «Ποσό Κρατικής Επιδότησης Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης» να είναι και διπλάσιο από το πληρωτέο και κάποιοι λένε «ευτυχώς που γλυτώσαμε τα χειρότερα». Κάποιοι άλλοι αναρωτιούνται μα τόσο πολύ κατανάλωσα και μου αφαιρούν αυτό το ποσό?
Σε επόμενο σημείωμά μας θα αναφερθούμε αναλυτικά στο θέμα των επιδοτήσεων. Ωστόσο το ερώτημα, που σε προηγούμενο σημείωμά μας θέσαμε, παραμένει: αν η επιδότηση μπορούσε να φτάσει τόσο ψηλά, τι εξυπηρέτησε η «αναστολή» της Ρήτρας?
Μας λένε, ότι τώρα (με το νέο σύστημα) το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης έχει αυξημένα έσοδα, από τα υπερκέρδη των παρόχων, και έχει τη δυνατότητα να επιδοτεί τους καταναλωτές. Δηλαδή, μέσα από όλο και αυξημένες ονομαστικές τιμές, οι πάροχοι ενέργειας έχουν μειωμένα έσοδα. Αυτό δείχνει ότι μας θεωρούν πολύ αφελείς.
