Ο υψηλός μεταβολισμός μπορεί να αποτελεί πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι της νόσου Αλτσχάιμερ αργότερα στη ζωή, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του Ινστιτούτου Karolinska στη Σουηδία. Συγκεκριμένα, η μελέτη διαπίστωσε πως μια μεταβολική αύξηση στα μιτοχόνδρια, τα κυτταρικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, αποτελεί πρώιμη ένδειξη της νόσου. Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέους δρόμους για την ανάπτυξη μεθόδων έγκαιρης παρέμβασης.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μοντέλα ποντικιών με Αλτσχάιμερ και παρατήρησαν μια αύξηση της μεταβολικής δραστηριότητας σε νεαρά ποντίκια, η οποία ακολουθήθηκε από συναπτικές αλλαγές που συνδέονται με διαταραχές στο κυτταρικό σύστημα ανακύκλωσης, γνωστό ως αυτοφαγία – μια διαδικασία που αναγνωρίστηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής το 2016.
Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ο μεταβολισμός του εγκεφάλου του ασθενούς με Αλτσχάιμερ συνήθως μειώνεται, γεγονός που συμβάλλει στην υποβάθμιση των συνάψεων. Αυτό οι ερευνητές μπόρεσαν να το διαπιστώσουν και στα μεγαλύτερα σε ηλικία ποντίκια, τα οποία είχαν την ασθένεια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Η νόσος αρχίζει να αναπτύσσεται 20 χρόνια πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων, οπότε είναι σημαντικό να ανιχνεύεται νωρίς -ιδιαίτερα δεδομένων των επιβραδυντικών φαρμάκων που αρχίζουν να καταφθάνουν», δήλωσε ο Περ Νίλσον, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Νευροβιολογίας, Επιστημών Φροντίδας και Κοινωνίας του Ινστιτούτου Karolinska. «Οι μεταβολικές μεταβολές μπορεί να αποτελέσουν διαγνωστικό παράγοντα», πρόσθεσε.
«Είναι ενδιαφέρον ότι οι αλλαγές στον μεταβολισμό μπορούν να παρατηρηθούν προτού συσσωρευτούν στον εγκέφαλο οι χαρακτηριστικές πλάκες. Το διαφορετικό ενεργειακό ισοζύγιο ταυτίζεται με αυτό που έχουμε δει σε εικόνες του εγκεφάλου του Αλτσχάιμερ, αλλά τώρα εντοπίσαμε αυτές τις αλλαγές σε ένα προγενέστερο στάδιο», συμπλήρωσε η Μαρία Ανκάρκρονα, καθηγήτρια στο ίδιο τμήμα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν το τμήμα του εγκεφάλου των ποντικών που ονομάζεται ιππόκαμπος, μια δομή που παίζει σημαντικό ρόλο στη βραχυπρόθεσμη μνήμη και η οποία επηρεάζεται νωρίς στην παθολογική διαδικασία. Εφαρμόζοντας την τεχνική της αλληλουχίας RNA για να δουν ποια γονίδια είναι ενεργά στα κύτταρα του ιππόκαμπου κατά τα διάφορα στάδια της νόσου, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ένα από τα πρώιμα στάδια της νόσου είναι η αύξηση του μιτοχονδριακού μεταβολισμού.
Οι ερευνητές μελέτησαν τις αλλαγές που εμφανίστηκαν στη συνέχεια στις συνάψεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου, χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικό μικροσκόπιο και άλλες τεχνικές, και διαπίστωσαν ότι στις συνάψεις είχαν συσσωρευτεί κυστίδια που ονομάζονται αυτοφαγοσώματα, με τα οποία διασπώνται οι χρησιμοποιημένες πρωτεΐνες και μεταβολίζονται τα συστατικά τους, κόβοντας την πρόσβαση σε λειτουργικές πρωτεΐνες.
Οι ερευνητές σκοπεύουν να μελετήσουν περαιτέρω το ρόλο των μιτοχονδρίων και της αυτοφαγίας στην ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ.
«Προχωρώντας προς τα εμπρός, θα είμαστε σε θέση να κάνουμε δοκιμές σε ποντίκια για να δούμε αν νέα μόρια που σταθεροποιούν τη μιτοχονδριακή και αυτοφαγική λειτουργία μπορούν να επιβραδύνουν τη νόσο», είπε ο Δρ. Νίλσον..
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Molecular Psychiatry».
ΠΗΓΗ: Medicalxpress
www.ertnews.gr